Türk Çelik Üreticileri Derneğine (TÇÜD) göre Dünya Çelik Birliğinin (worldsteel) Kasım ayına ilişkin yayımladığı veriler, küresel ham çelik üretiminde devam eden daralmaya rağmen üretim trendlerinin ülke ve bölge bazında belirgin şekilde ayrıştığını ortaya koydu. Veriler küresel arz tarafında tek yönlü bir gerilemeden ziyade, üretim merkezlerinin kademeli olarak çeşitlendiğine işaret ediyor.
Küresel ham çelik üretiminde genel görünüm
TÇÜD tarafından yapılan değerlendirmeye göre küresel ham çelik üretimi Kasım ayında yıllık bazda %4,6, Ocak-Kasım döneminde ise %2 daraldı. Ancak söz konusu gerilemenin büyük ölçüde Asya bölgesi ve özellikle Çin’deki üretim düşüşünden kaynaklandığı belirtildi. Worldsteel verileri, Çin’deki üretim azalmasının, küresel toplam üzerindeki baskıyı artırdığını ortaya koyarken, diğer bazı Asya ülkelerinde ve farklı bölgelerde daha dengeli veya artış yönlü bir seyir izlendiğini gösterdi.
Worldsteel'in Kasım ayı ve Ocak-Kasım dönemine ilişkin verileri, küresel çelik piyasasında arz tarafındaki gelişmelerin tek yönlü bir daralma trendi izlemediğini, aksine ülke ve bölge bazında ayrışmaların derinleştiğini ortaya koydu.
TÇÜD küresel toplamda daralma sınırlı kalırken, üretim artışı gösteren ülkelerin ve bölgelerin varlığının dünya ham çelik üretiminde dengelerin yeniden şekillenmekte olduğuna işaret eden önemli göstergeler arasında yer aldığını ifade etti. Derneğe göre bu tablo dünya çelik üretiminde ağırlık merkezlerinin tamamen yatay seyretmediğini ve arz tarafında çok katmanlı bir dönüşüm sürecinin yaşandığını gösteriyor.
Bölgesel ayrışmalar belirginleşiyor
Verilere daha yakından bakıldığında bölgesel kırılımlar başlıca çelik üretim bölgeleri arasında belirgin bir ayrışmaya işaret ediyor. Asya, Çin’in öncülüğünde 2025 yılında %2,2 düşüşle en sert daralmalardan birini kaydederken, Ocak-Kasım dönemi için Çin’deki %4'lük üretim düşüşü Hindistan’daki süregelen büyümeye ve Japonya ile Güney Kore gibi ülkelerdeki daha dengeli üretim seviyelerine rağmen toplam tabloyu aşağı çekti. Bu nedenle Asya’nın küresel ham çelik üretimine katkısı yıllık bazda zayıfladı.
Avrupa’da ise 2025 yılı boyunca üretim baskı altında kalmaya devam etti. Zayıf sanayi faaliyeti ve kalıcı maliyet sorunları, üretim seviyelerinin genel olarak 2024’ün altında seyretmesine yol açtı ve bölgede ham çelik üretimi Ocak-Kasım dönemi için yıllık %3,3 düşüşle 116,1 milyon mt seviyesinde kaydedildi. Kuzey Amerika, ABD’deki istikrarlı üretimin desteğiyle görece daha dayanıklı bir görünüm sergilese de büyüme %1,2 ile sınırlı kaldı. Buna karşılık Orta Doğu ve Türkiye karma bir performans ortaya koydu. Worldsteel’in aylık verilerine göre Ocak-Kasım döneminde yıllık %2 artışla 34,6 milyon mt ham çelik üreten Türkiye üretim hacimlerini orta seviyelerde korudu ancak belirgin bir yükseliş trendi oluşmadı.
