Ukrayna Ekonomi Bakanlığı, Rusya’dan AB’ye pik demir ve demir cevheri ithalatının yasaklanması için gerekli belgeleri hazırladığını duyurdu. Bu ürünler, AB çelik sektörü için önemli bir yer tutmaları sebebiyle önceden getirilen yaptırımlara dahil edilmemişti.
AB’nin Rusya’dan pik demir ithalatı 2022 yılında 1,17 milyon mt seviyesine ulaşarak Rusya’nın pik demir ihracatının %30’unu meydana getirdi. 2022 yılında Rusya’dan 964.000 mt pik demir alan İtalya bu yıl 636.000 mt alım yaptı. Bununla birlikte Avrupa’da yaptırımlara yönelik bazı ihlaller görüldü. Hazırlanan belgede örnek olarak Ukrayna’nın işgal altındaki bölgelerinden biri olan Donbass’tan İtalya’ya illegal olarak farklı bir menşe altında ve nakliyatta yanıltıcı bir taktik kullanılarak (en az üç kargo Hindistan üzerinden İtalya’ya gönderildi) pik demir satışı yapılması verildi. Belgeye göre İtalyan yetkililerin ürün menşelerini sıkı bir şekilde denetlemesi Ukrayna çıkışlı illegal pik demir ithalatını engellemek için büyük bir önem taşıyor.
Avrupa’nın pik demir ithalatı için alternatifleri Ukrayna ve Brezilya. Brezilya’dan ithal edilen pik demir tonajı 2022 yılında rekor kırarak 3,7 milyon mt seviyesine ulaştı ve sevkiyatların yıllık 5 milyon mt’a çıkma ihtimali bulunuyor. Ukrayna ise yıllık pik demir ihracatını 2022 yılında kaydedilen 1,3 milyon mt seviyesine kıyasla 1,5 milyon mt seviyesine çıkarabilir. Rusya’nın işgalinden önce Ukrayna’nın başlıca üç tedarikçisi yıllık 2 milyon mt ihracat yapabiliyordu. Belgede, Ukrayna’nın Avrupa piyasasındaki Rus çıkışlı pik demir ihtiyacını tamamen karşılayabileceği belirtildi. Hindistan, kendi ihtiyacı daha fazla olduğu, son zamanlarda ihracatı düşürdüğü ve hatta ithalatı artırdığı için seçenekler dahilinde bulunmuyor.
Ukrayna Ekonomi Bakanlığından Sergiy Maydanevich SteelOrbis'e yaptığı açıklamada, bu belgenin yaptırım paketlerinin hazırlanması amacıyla Avrupa Komisyonu ve ilgili AB ülkelerine iletileceğini ve bahsedilen ürünlerin 12. yaptırım paketi içine dahil edilmesi gerektiğini ifade etti.
Demir cevherine bakıldığında ise, Rusya 2022 yılında yaptığı toplam 12,6 milyon mt pelet ihracatının 2,81 milyon mt’u AB’ye yapıldı. Küresel piyasada başlıca pelet ihracatçıları Brezilya, Rusya, Kanada, Ukrayna, ABD ve AB olarak sıralanıyor. Savaştan önce Ukrayna yılda 15 milyon mt pelet ihracatı yaparken 2022 yılında bu tonaj 9 milyon mt’a düştü, 2023 yılında 7-8 milyon mt civarına gerilemesi bekleniyor. Ukrayna’daki üç başlıca tesis %50 kapasite kullanım oranı ile çalışıyor. Mevcut lojistik sorunlar ile enerji ve su tedarikindeki zorluklar çözülürse pelet ihracatının 7-8 milyon mt daha artma ihtimali bulunuyor.
