Türkiye Çelik Üreticileri Derneği’nin (TÇÜD) yaptığı açıklamaya göre bu yılın Temmuz ayında Türkiye’nin ham çelik üretimi yıllık %4,2 artışla 3,18 milyon mt olurken, yılın ilk yedi ayında ise yıllık %0,9 düşüşle 21,48 milyon mt’a geriledi. Aynı ayda kütük ve slab üretimi sırasıyla %2,1 ve %7,8 artışla 2 milyon mt ve 1,18 milyon mt seviyelerinde kaydedilirken, Ocak-Temmuz döneminde kütük üretimi %3,1 artışla 13,65 milyon mt, slab üretimi ise %7 düşüşle 7,83 milyon mt oldu.
Söz konusu ayda Türkiye’nin nihai mamul tüketimi yıllık %31,1 artışla 3,64 milyon mt olurken, Ocak-Temmuz döneminde ise yıllık %1,7 artışla 22,23 milyon mt seviyesine çıktı.
Temmuz ayında Türkiye’nin çelik ihracatı yıllık %8,5 düşüşle 1,14 milyon mt olurken, bu ihracatın değeri yıllık %10,9 artışla 800,21 milyon $ seviyesinde kaydedildi. Yılın ilk yedi ayında ülkenin çelik ihracatı yıllık %13,9 artışla 8,80 milyon mt, bu ihracatın değeri ise yıllık %5,4 artışla 5,99 milyar $ oldu. İhraç edilen ürünlere bakıldığında, Ocak-Temmuz döneminde yassı ve uzun mamul ihracatı sırasıyla yıllık %10,2 ve %12,8 artışla yine sırasıyla 3,80 milyon mt ve 4,63 milyon mt oldu. Yarı mamul ihracatı ise 364.036 mt seviyesinde yer aldı.
Türkiye’nin çelik ithalatı Temmuz ayında yıllık %55,1 artışla 1,82 milyon mt seviyesinde yer alırken, bu ithalatın değeri yıllık %30,8 artışla 1,29 milyar $ oldu. Ocak-Temmuz döneminde ülkenin çelik ithalatı yıllık %17,8 artışla 11,08 milyon mt, bu ithalatın değeri ise yıllık %3,7 artışla 7,79 milyar $ seviyesinde yer aldı. İthal edilen ürünlere bakıldığında, yılın ilk yedi ayında yassı ve uzun mamul ithalatı sırasıyla yıllık %9,9 ve %17 artışla yine sırasıyla 5,34 milyon mt ve 951.240 mt olurken, yarı mamul ithalatı 4,78 milyon mt seviyesinde kaydedildi.
Yılın ilk yedi ayında çelik ürünleri ticaretinde ihracatın ithalatı karşılama oranı geçtiğimiz yılın aynı döneminde kaydedilen %75,79 seviyesinden %76,99 seviyesine yükseldi.
TÇÜD, Temmuz ayında ithalatta görülen %55,1’lik artışın, Türkiye çelik sektöründe ciddi rahatsızlık yarattığını ifade etti. Özellikle Çin, Rusya ve diğer Uzak Doğu ülkelerinden Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamında yapılan ithalatın yükselmesi, bu rahatsızlığı daha da artırdı. Bazı ürünlerde %100’e yaklaşan DİR kapsamındaki ithalat, mevcut durumda Türkiye’nin üretim kapasitesiyle doğrudan rekabet eder hale geldi. Sektör kaynaklarına göre, bu tablo DİR’in ana amacıyla çelişiyor.
Dernek yetkilileri DİR uygulamasının bir an önce gözden geçirilmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Bu adımın yalnızca çelik sektöründe ihracatın ithalatı karşılama oranının yeniden %100 seviyelerine çıkarılması için değil; ABD ve AB’nin uyguladığı tarifeler sonrası ilave koruma tedbirleri alan ülkelere yönelik ithalattan kaynaklanan trafik sapmasını önlemek ve cari işlemler dengesindeki açığı kapatmak açısından da önem taşıdığı vurgulanıyor.
Dernek, Temmuz ayında Çin’den yapılan ithalatın yıllık %169 yükselerek 513.000 mt’a ulaştığını belirtti. Böylece Temmuz ayında toplam ithalatın %28’i Çin kaynaklı oldu. Hindistan da aynı ayda ithalat artışıyla öne çıkan ülkeler arasında yer aldı.
Ocak-Temmuz döneminde ise Rusya %73 artış ve 2,6 milyon mt’luk hacim ile Türkiye’nin en büyük çelik tedarikçisi oldu. Rusya’yı yüzde %32 artışla 2,4 milyon mt ile Çin, yine %32 artışla 1,3 milyon mt ile Güney Kore ve %20 artışla 1,2 milyon mt ile Malezya takip etti.
Beş yıl önce Türkiye’ye yalnızca 390.000 mt çelik ürünü ihraç eden Çin’in 2025 yılı sonunda 5 milyon mt seviyesine yaklaşacağı öngörülüyor.
Derneğe göre bu tablo, yerel tüketimde zorluk yaşayan küresel çelik devlerinin sorun yaşamadan Türkiye’ye yöneldiğini açıkça ortaya koyuyor. TÇÜD, ithalatın mevcut seviyelerde sürdürülemez olduğunu vurgulayarak sınırlayıcı tedbirlerin ivedilikle devreye alınması gerektiğini ifade etti.
Türkiye ham çelik üretimi - Temmuz 2025
