Küresel uzun çelik üreticileri ve ihracatçıları birliği IREPAS, küresel uzun mamul piyasasındaki durumun başta Çin’deki gelişmeler olmak üzere belirsizliğini koruduğunu ifade ediyor. Ancak bazı durumlarda başta olumsuz ve temkinli olarak nitelendirilen beklentilerin gerçek olmadığı görüldü. AB derin bir resesyon riskini atlatmış ve bazı bölgelerde de ekonomik büyüme göstermiş durumda. Ayrıca dünya genelinde ve özellikle AB ile ABD’de enflasyon oranlarındaki artış yavaşlamaya başladı, bunun da çelik piyasasındaki beklentileri iyileştirebileceği söyleniyor.
Ocak ayında ve şimdiye kadar, AB’de talep tatil sonrası dönemde sessiz kaldı, bu da fiyatlarda düşüşe sebep oldu. Avrupa’daki üreticiler inşaat sektörü faaliyetlerinin yavaş olması, %8-10 oranındaki enflasyon ve artan üretim maliyetlerinden etkileniyor. Ayrıca artan mortgage oranları ve işçi bulunamaması da durumu yatırımcılar için iyice belirsiz hale getiriyor. Yılda 400.000 yeni bina inşa edilmesi hedefine rağmen finansmanın azalması konut ve özel inşaat sektörlerini vurdu. Öte yandan sanayi ve kamu projeleri ise, artan maliyetlerden, işçi bulmadaki sıkıntılardan ve bunun sonucunda yaşanan gecikmelerden etkilense bile iyi gidiyor.
Avrupa’da son kullanıcılardan gelen talep yetersizken, kesme ve bükme işlemi yapan tesislerin kapasite fazlası var ve bu durum çelik fiyatları üzerindeki baskıyı artırıyor. Birkaç piyasa oyuncusunun hamlesi, çelik üreticileri artan hurda fiyatları ve genel olarak artan üretim maliyetlerinden dolayı fiyatlarını artırabilecek pozisyonda olduklarında bile, piyasayı aşağı çekiyor. Avrupalı çelik üreticilerinin gündemindeki bir diğer konu da kota sistemine dahil olmayan Kuzey Afrika ve Asya’dan yapılan uzun mamul ithalatının artarak devam etmesi. Üstelik Avrupa’da uzun mamul ithalat kotaları tamamen dolmuş değil.
Avrupa’daki ithalatçılar için önemli olan bir konu daha var: Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması. Uygulamanın tamamen bir maliyet teşkil etmesi için halen zaman olsa da bürokratik engeller bu yıl Ekim ayında başlayacak.
Kuzey Amerika piyasasında durumlar nispeten olumlu olurken, ticaret rekabetçi fiyatlardan yapılan aktif satışlar ve yeni duyurulan inşaat projelerinin desteğiyle istikrar kazanmış gibi duruyor. Türkiye’nin Ocak ayında ve öncesinde yaptığı alımlar ABD’de hurda fiyatlarında artışa yol açarken, limanlardaki yoğunluğun sürmesi ithalatı olduğundan daha da zorlaştırdı. ABD’de altyapıya yönelik tüketim yılın ikinci yarısında başlayacak ve ithalat, koruma önlemleri ve ABD’li yerel üreticilere verilen destek doğrultusunda tehlike arz etmeyen seviyelerde yer alacak. Latin Amerika, bölgedeki pek çok ülkede devam eden siyasi istikrarsızlıktan çok olumsuz etkilendi. Bölgede bazı ülkeler ihracatını artırmak isterken, Asya’dan verilen daha az rekabetçi teklifler görüldü.
Türk üreticiler özellikle Avrupa ve MENA piyasalarında karşılaştığı Mısır, Cezayir, Fas, Malezya, Endonezya ve BAE ile kıyasıya rekabet nedeniyle zorluk yaşamaya devam ediyor. Vergi politikasının gevşetilmesine rağmen üretim maliyetlerinin yükselmesi üreticileri zorlamaya, kâr marjlarını düşürmeye ve fiyatların rekabet gücünü azaltmaya devam ediyor.
6 Şubat tarihinde Türkiye’nin güneydoğusunda ve Suriye’nin kuzeyinde yıkıcı depremler meydana geldi. İskenderun limanına hasar veren yangın bölgeden yapılacak ticarete ket vuracak. Doğal afetin ardından piyasa oyuncuları bekle-gör tutumu sergileyecek. Ancak kısa vadede İskenderun’da yer alan üreticilere üretim faaliyetlerine yönelik enerji tedariki yapılmayacak.
Hammadde piyasası Ocak ayında Çin’in pandemi kapsamında aldığı önlemleri sonlandırması ve tüketim yapan bölgelerden gelen talebin iyileşmesinin desteğiyle genel olarak yukarı yönlü hareket etti. Piyasalar geçtiğimiz yılın sonuna doğru stoklarını ve üretim seviyelerini azaltarak resesyona karşı hazırlık yaparken, enerji kaynaklı resesyon yaşanmadığı için bu ay üretim seviyeleri yükseldi. Enerji fiyatları lojistik maliyetleri gibi düştü. Alımlar, stoklar tükendiği ve üretim seviyelerine uyumlu hale getirilmesi gerektiği için artış gösterdi. Tüm bunlar ve talebin toparlanması hammadde fiyatlarındaki yukarı yönlü harekette etkili oldu. Avrupa piyasası öncesine kıyasla daha olumlu bir görünüm sergiliyor. Ayrıca hava koşulları mevsim normalleri üzerinde seyrederken, enerji stokları da yükseldi.
Çin’in tatilden dönüşü beklendiği kadar iyi olmasa da bir miktar artış kaydedildi. Uzak piyasalara yapılan Asya çıkışlı uzun mamul ihracatındaki düşüşleri takiben, rekabet ve ticaret bir kez daha bölgesel hale geldi.
IREPAS, en azından AB’de bazı faktörler piyasanın yükselişini desteklese de küresel çelik sektöründeki gelişmeler ve duruma yönelik görünümün belirsiz ve zorlayıcı olduğunu belirtti.
