Uluslararası Para Fonunun (IMF) Ekim 2025 Dünya Ekonomik Görünümü raporuna göre küresel ekonomi, daha yavaş büyüme, kalıcı enflasyon farkları ve artan korumacılık önlemleriyle şekillenen yeni bir döneme uyum sağlıyor.
IMF, küresel büyüme tahminini 2025 yılı için %3,2’ye, 2026 yılı için ise %3,1’e yükseltti. Bu oranlar Nisan ayında yayımlanan rapora göre artış göstermiş olsa da politika değişiklikleri öncesindeki seviyelerin altında yer almaya devam etti. Küresel enflasyonun 2025 yılında %4,2, 2026 yılında ise %3,7 seviyelerine gerilemesi beklenirken, küresel ticaret hacmi artışının yıllık %2,9 seviyesinde yer almaya devam ederek 2024 öncesindeki ortalamanın oldukça altında kalması öngörülüyor.
Vergiler, sanayi politikaları ve farklılaşan maliye politikaları
Rapor, vergiler ve sanayi politikalarının ticaret akışları üzerindeki artan etkisine dikkat çekti. ABD’nin ortalama %19 oranındaki yeni vergileri, küresel tedarik zincirlerinde ve beklentilerde değişikliklere yol açtı. Öte yandan Çin’in ekonomik büyüme oranı, emlak piyasasındaki zayıflık ve elektrikli araçlar ile güneş enerjisi gibi başlıca sanayi sektörlerindeki teşviklerin sınırlı getirisi nedeniyle yaklaşık %4’e geriledi.
IMF, maliye ve para politikalarının giderek ayrıştığını belirterek birçok gelişmiş ekonominin yüksek reel faiz ortamına rağmen genişleyici mali politikalar izlediğini ve bu durumun mali sürdürülebilirlik risklerini artırdığını vurguladı. Ayrıca istikrarın korunması için güvenilir mali konsolidasyon ve ihtiyatlı para politikası normalleşmesi çağrısı yaptı.
Finans piyasaları ve sanayi politikası trendleri
IMF, küresel finans piyasalarının kısa vadeli verimlilik artışlarını tetikleyebilecek yapay zekâ ve dijital teknolojilere yapılan yatırımların artmasıyla yeniden şekillendiğini belirtti. Ancak beklenen getiriler gerçekleşmezse varlık fiyatlarında düzeltme riski olmaya devam edeceği uyarısında bulundu.
Raporda, küresel ölçekte artan sanayi politikalarının inovasyonu teşvik edebileceğine ancak uzun vadeli veya şeffaf olmayan mali desteklerin piyasada bozulmalara yol açabileceğine vurgu yapıldı.
Bölgesel büyüme tahminleri
IMF, 2025 yılı için büyüme tahminlerini şu şekilde sıraladı:
- ABD: %2
- Avro bölgesi: %1
- Çin: %4
- Gelişmekte olan ülkeler: %4,1
- Düşük gelirli ülkeler: %3,5
Riskler ve politika önerileri
IMF, uzun süreli korumacılık, daha sıkı mali koşullar, büyük ekonomilerdeki zayıf büyüme ve emtia fiyatlarındaki yeni dalgalanmaların başlıca tehditler olduğunu belirterek aşağı yönlü risklerin devam ettiğine dikkat çekti. Ticari anlaşmazlıkların daha hızlı çözülmesi, daha güçlü özel yatırımlar ve yeni teknolojilerden sağlanan verimlilik artışlarının yukarı yönlü eğilimi destekleyecek potansiyel faktörler arasında yer aldığını dile getirdi.
Son olarak IMF, istikrarı korumak için hükümetlere kurallara dayalı ticaret sistemlerini sürdürmelerini, mali destekleri yeniden oluşturmalarını ve merkez bankalarının bağımsızlığını korumalarını tavsiye etti. Ayrıca ekonomik parçalanmaya karşı koymak ve açık, rekabetçi pazarları sürdürmek için uluslararası iş birliği çağrısında bulundu.
