Eylül ayı sonunda Ekonomi Koordinasyon Kurulu, sanayi aboneleri için elektrik fiyatlarını %20 artırmaya karar verdi. BOTAŞ’tan yapılan açıklamaya göre 1 Ekim itibarıyla Türkiye’de sanayi aboneleri ve elektrik santralleri için doğal gaz fiyatları da %20 yükseldi. Açıklamada fiyatlardaki artışın piyasa koşulları, ülkedeki ekonomik şartlar, piyasa fiyat istikrarı ve maliyetlerden kaynaklandığı belirtildi.
Söz konusu fiyat artışı yerel çelik sektörü tarafından bekleniyordu. Yeni fiyatlarla birlikte halihazırda yüksek üretim maliyetleri ile boğuşan ve rekabet güçleri azaldığı için ihracat piyasalarına satış yapamayan Türk çelik üreticilerinin yaşadığı zorluklar katmerlenecek.
Ucuz ve fosil yakıt kullanılmadan üretilen elektriğe erişim, Türk çelik sektörünün global anlamda rekabetçi kalabilmesi için oldukça önemli. SteelOrbis’in tahminlerine göre yeni elektrik fiyatları, Türkiye’de nihai mamul üretimi maliyetlerini 8-12$/mt artıracak. Elektrik ve doğal gaz fiyatlarındaki artıştan önce üçüncü çeyrekte, enerji maliyetlerinin toplam çelik üretimi maliyetleri içindeki payının yüksek fırınlar için %10-14, elektrik ark ocakları için ise %8-12 olduğu tahmin ediliyordu. Dördüncü çeyrekte Türkiye çelik sektöründe enerji maliyetlerinin payı, doğal gaz ve elektrik fiyatlarındaki %20 artışa bağlı olarak %11-16 seviyesine yükseldi. Yılın son çeyreğinde sanayide kullanılan doğal gaz fiyatı bin metreküp başına 11.500-11.800 TL’ye çıkacak. Elektrik fiyatları ise 2,3-2,5 TL/kWh olacak.
Türkiye inşaat demiri üretimi (EAF) maliyet yapısı, limana teslimat dahil
Eylül ayında Türkiye’de elektrik ark ocaklı üreticilerin inşaat demiri üretim maliyetleri, artan hurda fiyatları sonucunda 5$/mt artışla 550-555$/mt FOB seviyelerine yükseldi. SteelOrbis’in hesaplamalarına göre Ekim ayında bu maliyetler artan elektrik fiyatları sebebiyle 5$/mt daha artarak 555-560$/mt FOB aralığına çıkacak. Artan elektrik maliyetleri, hurda fiyatlarındaki düşüş ile kısmen dengelenecek. Türk üreticiler, hurda fiyatlarında indirim arayışına girecek.
Türk elektrik ark ocaklı inşaat demiri üreticilerinin yerel kâr marjı, fabrika çıkışı
Eylül ayında Türk lirası bazındaki hammadde fiyatları sebebiyle çelik üretim maliyetleri 450-550 TL/mt artışla 15.000-15.100 TL/mt bandına çıkarken ortalama inşaat demiri fiyatları yalnızca 100 TL/mt artarak KDV hariç 15.800-15.900 TL/mt fabrika çıkışı oldu. SteelOrbis’in verilerine göre, Türk lirasının değer kaybı, elektrik ark ocaklı inşaat demiri üreticilerinin yerel kâr marjının azalmasına yol açtı. Söz konusu ayda ortalama kur %2,7 değer kaybıyla 1$ = 27,41 TL seviyesini gördü. Türk lirası ABD doları karşısında durmadan değer kaybediyor. Türk çelik sektörü üretimde büyük ölçüde ithal hammaddeye ve bu durum da doğrudan kura bağlı kurumda. Türkiye’nin hurda ihtiyacının yaklaşık %65-70’i ithalatla karşılanıyor ve söz konusu alımlar çoğunlukla ABD doları cinsinden gerçekleştiriliyor. Bu durum başta uzun mamul olmak üzere elektrik ark ocaklı çelik üretimini ciddi ölçüde etkiliyor.
Türk elektrik ark ocaklı inşaat demiri üreticilerinin yerel kâr marjı Eylül ayında üçte bir oranında azalarak 800-850 TL/mt seviyesine indi. Yüksek enerji maliyetleri Ekim ayında da daha ucuz fiyattan hammadde alınması halinde dahi Türk üreticilerin yerel marjlarını artırmasına olanak tanımayacak.
Türk hükümeti bazı sektörlerin kârlılığının iyileştirilmesinin elzem olduğunun farkında. Türk çelik sektörü rekabet gücünü yitirdi. Yeni enerji fiyatları sektör için daha büyük zorluklar yaratacak.
Türkiye Çelik Üreticileri Derneği (TÇÜD) tarafından yayımlanan verilere göre, ham çelik üretimi bu yılın Ocak-Ağustos döneminde yıllık %12,1 düşüşle 21,6 milyon mt seviyesine geriledi. Öte yandan nihai mamul tüketimi yıllık %17,4 artarak 26,1 milyon mt seviyesinde yer aldı. İhracat için ayrılan tonajlardaki düşüş ve çoğunlukla Asya’dan yapılan ithalattaki artış yüksek yerel talebi karşıladı. Yılın ilk sekiz ayında çelik ihracatı yıllık %41,8 düşüşle 6,4 milyon mt olurken çelik ithalatı da yıllık %17 artarak 1,3 milyon mt seviyesinde kaydedildi.
