5 Mart Salı günü İstanbul Marriott Hotel Asia’da SteelOrbis iş birliğiyle gerçekleşen Eurometal Çelik Günü & YİSAD Yassı Çelik Konferansı’nın ikinci oturumunda konuşan Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü (OECD) Çelik Birimi Yöneticisi ve Kıdemli Ekonomist Anthony de Carvalho, çelik kapasite fazlasının etkilerini ve OECD’nin kapasite fazlasına yönelik attığı adımları ele aldı.
Carvalho, çelik kapasite fazlasının, çelik sektöründe işleyişi bozduğunu, kontrolsüz kapasite artışı bakımından da karbon salımını olumsuz etkilediğini ifade etti.
Mevcut çelik talebini değerlendiren Carvalho, küresel talebin dünya genelinde ekonomik büyümenin yavaşlaması, yüksek enflasyon ve faiz oranları sebebiyle zayıfladığını aktardı. Küresel çelik talebi yavaşça toparlanmasına rağmen bu hareketin kapasite fazlasındaki artışı yakalayacak kadar hızlı olmadığını kaydetti.
Öte yandan Carvalho, diğerlerine kıyasla ortalama karbon salımı daha fazla olan çelik üretim teknolojilerindeki artışa dikkat çekti. Mevcut trendin kapasite ve talep arasındaki farkın açılmasına sebebiyet verdiğini, bu durumun önümüzdeki birkaç yıl içerisinde nispeten yüksek karbonlu çelik ihracatının artmasına ve çelik üreticilerinin kârının baskı altında kalmasına yol açabileceğini vurguladı.
OECD, 2026 yılına kadar çelik kapasite artırımında özellikle ASEAN ülkeleri ve Hindistan başta olmak üzere Asya ülkelerinin yaklaşık 90 milyon mt ile birinci sırada yer alacağını öngörüyor. Ancak dünyanın geri kalanı giderek elektrik ark ocaklı üretime geçiş yaparken yukarıda bahsi geçen kapasitenin yaklaşık 65 milyon mt’u bazik oksijen fırını yöntemiyle üretilecek.
2024-2026 yılları arasında kapasite artışının 158 milyon mt seviyesine yükselme ve kapasite ile arz arasındaki farkın 500 milyon mt’un üzerini görme ihtimali bulunuyor. Çin’in başlıca çelik üreticisi olduğu geçtiğimiz yıl küresel kapasite fazlası 504 milyon mt seviyesinde kaydedilmişti. Söz konusu seviyenin başlıca çelik üreticilerinin üretimi ve küresel ticaret hacmi birleştirildiğinde ortaya çıkan 282 milyon mt’un bir hayli üzerinde olduğu görüldü. Carvalho, gidişatın değişmemesi halinde Çin’in küresel piyasada diğer ülkelerin üretimini tamamen saf dışı bırakması riski olduğunu ifade etti.
Kapasite fazlası karbon salımı açısından da sorunları büyütüyor
Carvalho, kapasite fazlasındaki karbon yoğunluğunun arttığını ve aynı zamanda ticari politikaların giderek daha güçlü bir şekilde karbonsuzlaştırma konusuna yoğunlaştığını ifade etti. Bu nedenle, kapasite fazlası durumunun ortaya çıkması karbonsuzlaştırma faaliyetlerini yürütmeye çalışan çelik sektörünü kötü bir dönemde yakaladı. Bu durumdan etkilenen ülkelerde yeşil dönüşümü desteklemek için hükümet teşviklerinin artması, hammaddelerin iç piyasadan tedarik edilmesini sağlayacak politikaların uygulanması ve karbonsuzlaştırma hedefi doğrultusunda hammaddelere daha büyük önem verilmesi mümkün.
OECD Çelik Kapasite Fazlalığı Forumu (GFSEC) geçtiğimiz sene üç yıl boyunca sürecek bir direktif imzalamış ve kapasite fazlasının etkilediği diğer üye olmayan Asya ülkeleri ile temasa geçerek bu sorunu çözmek için önemli bir adım atmıştı.
GFSEC 2024’ün üçüncü çeyreğinde kapasite fazlası sorununu çözmek için elle tutulur yöntemler bulmak adına ülke bakanlıklarının katılacağı bir toplantı düzenleyecek.
