Reuters’a konuşan Çelik İhracatçıları Birliği Başkanı Adnan Aslan, AB’nin ithalat kotalarındaki yeni düzenlemeler sonrasında ABD ve AB’deki ticari önlemler nedeniyle halihazırda yeni pazar arayışında olan Türkiye çelik sektörünü daha zor günler beklediğini söyledi. Sektörün ihracatın yanı sıra iç piyasada da sıkıntı yaşadığı, ilk yedi ayda iç piyasada çelik tüketiminin %31 azaldığı ifade edildi.
ABD’nin Türkiye’ye yönelik vergiyi %50’ye çıkarmasının ardından %80’e kadar pazar kaybı yaşayan Türkiye’nin AB’deki yeni düzenlemelerle birlikte yassı ihracatında da sorun yaşayacağı konusunda uyaran Aslan şöyle konuştu: “AB sıcak yassıda herhangi bir ülkenin çeyrek bazında global kotadan kullanabileceği kotayı %30 ile sınırlandırdı. İnşaat çeliği ve filmaşin ürünleri için son çeyrekte tüm ülkelerce kullanılan ‘diğer ülke kotası’ da ülke başına %30 olarak sınırlandırıldı. Sınırlandırmaların Türkiye’den yapılan ithalatı kısıtlama amaçlı olduğu görülmekte. Kota uygulamasına giderken asıl amacın ithalatın çok artmasını engellemek olduğunu ileri süren AB’nin ülke bazlı ithalatı neden sınırlandırmak istediği anlaşılmıyor”.
ÇİB verilerine göre, ilk sekiz ayda Türkiye’nin AB’ye çelik ihracatı %0,5 düşüşle 5,1 milyon mt, değer bazında ise %9,1 düşüşle 3,6 milyar $ oldu. Türkiye ihracatının üçte birinden fazlasını AB’ye gerçekleştiriyor.
Kotalar henüz dolmadığı için AB’ye ihracatta henüz sert düşüş görülmediği, ancak inşaat demirinde kotanın bu ay içinde, filmaşinde ise ekim ya da kasım ayında dolmasının beklendiği ifade edildi. Bu nedenle, bir sonraki kota dönemi başlangıcı olan 2020 yılı Temmuz ayına kadar Türkiye’nin AB’ye yaptığı ihracatta ciddi düşüş görüleceği tahmin ediliyor.
Türkiye’nin geçmiş yıllarda en fazla ihracat yaptığı ülke olan ABD’ye ihracatın da ilave vergiler nedeniyle durma noktasına geldiğini belirten Aslan, “2016’da 2,4 milyon, 2017’de 1,8 milyon ve 2018’de 1,2 milyon mt ihracat gerçekleştirdiğimiz ABD pazarına, 2019 ilk sekiz ayda sadece 208.000 mt ihracat gerçekleştirdik. Sekiz aylık ihracat 2018’e göre %77 daraldı. ABD Türkiye’ye uyguladığı vergiyi %25’e indirse de, Brezilya, Meksika, Kanada ve Avustralya gibi ülkelere muafiyet tanıdı. Dolayısıyla ABD pazarında Türk çeliği için bir iyileşmeden bahsedemiyoruz,” dedi.
ABD ve AB pazarlarındaki kayıplarını Latin Amerika, Kuzey Afrika, Batı Afrika ve İsrail gibi pazarlarla telafi etmeye çalışan Türkiye’nin çelik ihracatı ilk sekiz ayda yıllık %12,24 artışla 14,2 milyon mt, olurken, sene sonunda ihracatın geçen yıl kaydedilen 21,4 milyon mt’a yakın olarak, 21 milyon mt seviyesinde gerçekleşebileceği düşünülüyor. Sektörün kayıpları telafi etmek için kütük ihracatına yönelmesinin tonaj bazında 2018 seviyelerine ulaşılmasını sağlayabileceği bildiriliyor.
Adnan Aslan, son olarak sektörde kapasite kullanım oranının %72’den %66’ya düştüğünü; üretimin ise bu yıl, önceki yıl kaydedilen 37,3 milyon mt seviyesinden 34 milyon mt seviyelerine düşebileceğini söyledi.
