İngiltere, karbon kaçağını önlemek ve 2050 yılı net sıfır hedeflerini desteklemek amacıyla 1 Ocak 2027 tarihi itibarıyla Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) uygulamasına geçiş yapacağını teyit etti. Hükümet, 1990 yılına kıyasla emisyonları 2030 yılına kadar %68 ve 2035 yılına kadar ise %81 azaltmayı taahhüt etmişti.
SKDM neden gerekli?
İngiltere Emisyon Ticaret Sistemi (ETS), 2023-2027 yılları arasında tahsisatlarını %45 azaltarak karbon fiyatlarını yükseltecek. Ücretsiz tahsisatlar 2026 yılına kadar garanti altına alınmış olsa da geleceği gözden geçirilecek. Karbon fiyatlarındaki artış karbonsuzlaşmayı hızlandırırken, aynı zamanda üretim faaliyetlerinin iklim düzenlemelerinin daha zayıf olduğu ülkelere taşınması riskini, yani karbon kaçağını artırıyor.
SKDM, karbon kaçağını önlemek amacıyla alüminyum, çimento, gübre, hidrojen ve demir-çelik gibi karbon yoğun sekötlerden yapılan ithalatı kapsayacak. İthalatçılar, gömülü emisyonlara göre karbon vergisi ödeyecek ve bunların hesaplamaları doğrulanmış veriler veya hükümet tarafından belirlenen varsayılan değerler baz alınarak yapılacak. Aynı zamanda uygulanacak vergi oranı, ithal edilen ürünün İngiltere’de üretilmiş olması durumunda tabi kalacağı yerel karbon fiyatını da yansıtacak.
Kapsam ve uygulama
SKDM, Harmonize Sistem (HS) ve Kombine Nomenklatür (CN) kapsamındaki kodlar ile tanımlanan ürünleri kapsayacak. Örneğin alüminyum levha ve çelik çubuk gibi girdiler SKDM’ye dahil edilirken, otomobil kapısı gibi nihai ürünler kapsam dışında tutulacak. Hem doğrudan emisyonlar hem de dolaylı emisyonlar da kapsama alınacak.
Oranlar ve indirimler
- SKDM vergi oranları, İngiltere ETS tahsis fiyatı ve Karbon Fiyat Desteği’ne (CPS) paralel olarak 2027 yılından itibaren üç ayda bir güncellenecek.
- İthalatçılar, yurt dışında eşdeğer karbon vergisi ödediklerini kanıtlarlarsa karbon fiyat indirimi talep edebilecek.
- Yıllık 50.000£’un üzerindeki ithalat için kayıt zorunlu olacak. Bu sınır küçük ithalatçıları muaf tutarken, emisyonların %99’unu kapsayacak.
AB’nin SKDM’si arasındaki farklar neler?
İngiltere ve AB’nin SKDM’leri aynı amacı paylaşsa da aralarında önemli farklılıklar bulunuyor.
| İngiltere SKDM | AB SKDM | |
|---|---|---|
| Kapsamdaki sektörler | Alüminyum, çimento, gübre, hidrojen, demir ve çelik. Elektrik sektörünün karbon kaçağı risk profili farklı olduğu için kapsama dahil edilmedi. | Alüminyum, çimento, gübre, hidrojen, demir ve çelik ve elektrik |
| Uygulama takvimi | Tüm yükümlülükler 1 Ocak 2027’de başlayacak. Öncesinde raporlama dönemi olmayacak. | Raporlama dönemi 2023’ün Ekim ayında başladı. Tüm yükümlülükler 2026’dan itibaren geçerli olacak. |
| Mekanizma | Yerel vergi gibi işleyecek. İthalatçılar, gömülü emisyonlarını beyan edecek ve her hesap döneminin ardından ödeme yapacak. | İthalatçılar, ithal emisyonlarına eşdeğer SKDM sertifikaları satın almak ve teslim etmek zorunda. |
| Emisyon raporlama | Doğrulanmış gerçek emisyon verilerine veya varsayılan küresel ortalama değerlere dayanıyor. | Doğrulanmış gerçek emisyon verileri zorunlu tutuluyor. Varsayılan değerler ise ihracatçı ülke ortalamalarına dayanıyor ve ayarlanabiliyor. |
| Emisyonların doğrulanması | Uluslararası Akreditasyon Forumu’na (IAF) üye kuruluşlar tarafından akredite edilmiş bağımsız kurumlar | AB akreditasyon çerçeveleri kapsamında akredite edilmiş bağımsız doğrulayıcı kurumlar |
| Sınır | 12 aylık dönemde toplam SKDM ithalatının değeri 50.000£’a ulaştığında veya aştığında uygulanacak. | Yıllık 50 tondan daha az SKDM ürünü ithal eden ithalatçılar muaf tutulacak. |
İleriye bakış
İngiltere ve AB, ETS sistemlerini entegre etmeyi planlıyor. Bu gerçekleşirse, taraflar birbirlerinin SKDM yükümlülüklerinden muaf olabilir. Ayrıca İngiltere, varsayılan emisyon metodolojilerini geliştirmeyi, uluslararası karbon fiyatı tanıma mekanizmaları üzerinde çalışmayı ve ücretsiz tahsisatların geleceğini gözden geçirmeyi sürdürecek.
