Almanya merkezli danışmanlık şirketi carboneer CEO’su Hendrik Schuldt’a göre Avrupa Komisyonu, Japonya İş Konseyi tarafından Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması’na (SKDM) ilişkin Avrupa’da düzenlenen bir etkinlikte SKDM referans değerlerinin, Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) referans değerlerindeki revizyonun ardından 2026 yılında yayımlanacağını teyit etti.
Varsayılan SKDM referans değerinin SKDM kapsamındaki ürün kategorileri için belirlenen “tipik” üretim yöntemini baz alacağı ifade edildi. Ancak doğrulanmış tedarikçi verileri ile farklı bir üretim yönteminin kullanıldığı kanıtlanırsa farklı referans değerlerin ortaya çıkabileceği ve bu değerlerin aynı üretim AB’de yapılsaydı bir üreticiye ETS kapsamında verilecek ücretsiz tahsisatlar baz alınarak hesaplanacağı aktarıldı.
Gömülü emisyon kurallarında güncellemeler, varsayılan değerler ve fiyat listesi
Komisyon, SKDM kapsamındaki emisyon hesaplama kurallarında geçiş sürecine kıyasla hafif değişiklikler yapılacağını bildirdi.
Varsayılan değerlerin bu yılın dördüncü çeyreğinde emisyon hesaplama yönetmeliğine ek olarak yayımlanacağı ve tüm ticaret partnerleri için geçerli olacağı ifade edildi. Varsayılan değerlerin üzerine eklenen emisyon farklarıyla ilgili herhangi bir bilgi paylaşılmasa da emisyon yoğun üreticilere fayda sağlamayacak kadar yüksek olması gerektiğinin altı çizildi.
Öte yandan komisyonun, 2026 yılında ithalatçıların diğer ülkelerde indirimler ile iadeler dahil ödediği karbon fiyatlarına ilişkin verileri toplayacağı ve varsayılan karbon fiyatlarını 2027 yılında yayımlayacağı paylaşıldı. Gerçek karbon fiyatlarının kanıtlanması için gerekli belgelerin ise üçüncü ülkelerin yetkili makamlarıyla birlikte hazırlanacağına dikkat çekildi.
Doğrulama süreci ETS’ye benzer olacak
AB’li ve AB dışındaki üreticiler arasında eşit şartlar yaratılması amacıyla SKDM kapsamında sunulan doğrulama süreci ETS kapsamındaki uygulamaların benzeri olacak:
- AB dışındaki üreticiler, emisyonlarını SKDM metodolojilerine uygun olarak izlemek ve raporlamakla yükümlü olacak.
- Emisyon verilerini doğrulamakla görevlendirilmiş kuruluşlar risk değerlendirmesi yapacak, tesise fiziksel ya da sanal ziyaret gerçekleştirecek ve raporlanan verileri detaylıca inceleyecek.
- Bu kuruluşların yanlış beyan veya uygunsuzluk tespit etmesi halinde doğrulama süreci başarısız sayılacak ve veriler, ithalatçının SKDM beyanında kullanılamayacak. Ufak hataların ise nihai doğrulama raporu yayımlanmadan önce düzeltilmesi gerekecek.
- Doğrulama süreci, genellikle yılda bir kez olmak üzere her raporlama dönemi için gerekecek. İthalatçılar, yıllık SKDM beyanlarını hazırlarken onaylı raporları veya düzeltme yaptıkları raporları kullanabilecek.
SKDM’nin kapsamı 2027’de genişletilecek
Komisyon, SKDM’nin kapsamının 2027 yılından önce genişletilmeyeceğini bildirdi. Netleşmeyen konular arasında ilave sanayi ürünlerinin kapsama dahil edilmesi, hurda üzerinden karbon kaçağı ve demir-çelik ile alüminyum için dolaylı emisyon fiyatlandırılmasının gözden geçirilmesi yer alıyor. Dolaylı emisyonlara ilişkin yakın zaman içerisinde herhangi bir öneri yapılması beklenmese de kapsama dahil edilme olasılığının giderek arttığı vurgulanıyor.
Son olarak komisyon, ihracatçılar için genel bir destek programı olmayacağını ifade etti. Bunun yerine karbon kaçağı riskine ve şirketlerin iklim çalışmalarına yönelik hedef odaklı destek verileceğine dikkat çekti. Ayrıntılı bilgilerin gelecek yıl ETS incelemesinden sonra netleşmesinin beklendiği dile getirildi. Destek mekanizmasının projeye özel finansman sağlayan AB İnovasyon Fonu modeline benzeyebileceği ve önümüzdeki haftalarda ilave açıklamalar beklendiği öğrenildi.
