Avrupa Komisyonu, Kömür ve Çelik Araştırma Fonu’nun (RFCS) hukuki çerçevesinin revize edilmesine yönelik yapılan teklifleri kabul ettiğini duyurdu. Bu sayede Avrupa kömür ve çelik sektörlerinde karbonsuzlaşma ve temiz dönüşüme yönelik araştırma ve inovasyon desteğinin güçlendirilmesi ve uzun vadede endüstriyel rekabet gücünün desteklenmesi amaçlanıyor.
Komisyon tarafından yapılan açıklamada, reform paketlerinin bu yılın Mart ayında açıklanan Çelik ve Metaller Eylem Planı ile uyumlu olduğu belirtildi. Söz konusu plan, AB genelinde çelik odaklı araştırma ve inovasyon yatırımlarının sadeleştirilmesi ve hızlandırılması ihtiyacına dikkat çekmişti.
Temiz çelik projelerinin risklerini azaltmada RFCS’nin rolü
Komisyona göre RFCS, araştırma, inovasyon ve karbonsuzlaşma projelerindeki risklerin azaltılmasında önemli bir rol oynuyor. Fon, Avrupa’nın teknolojik liderliğini ve sanayi altyapısını korumaya katkı sağlarken, yerel çelik üretiminin sürdürülmesine ve stratejik endüstriyel değer zincirlerinde bağımsızlığın desteklenmesine yönelik diğer politika araçlarını tamamlayıcı nitelik taşıyor.
Yapılacak revizelerle birlikte RFCS’nin AB’nin mevcut finansman araçlarıyla daha uyumlu hale gelmesi, bu sayede RFCS kapsamındaki kaynakların daha etkin kullanılması ve daha geniş yelpazedeki inovasyon projelerine ulaşması hedefleniyor.
Kömür üretimi yapan bölgelerin adil dönüşümü desteklenecek
Revizelerin yalnızca çelik sektörüyle sınırlı olmayıp kömür üretimi yapan bölgelerin adil dönüşümü için de önem arz ettiği ifade edildi. Komisyon, RFCS’nin etkinliğini artırarak kömür ve çelik üretimi yapan bölgelerdeki işletmelerin, araştırmacıların ve yerel toplulukların temiz dönüşüme aktif şekilde katılımını sağlamayı amaçladığını bildirdi.
Önerilen finansman değişiklikleri
Reform paketi, AB tarafından sunulacak desteğin etkisini artırmaya yönelik önemli mali ve yapısal değişiklikler içeriyor.
RFCS kapsamındaki yıllık fon tahsislerinin önemli ölçüde artırılması öngörülüyor. Bu doğrultuda fon üst sınırı 111 milyon €’dan 200 milyon €’ya yükseltilerek araştırma ve inovasyon yatırımları için yaklaşık 800 milyon €’nun daha hızlı mobilize edilmesi hedefleniyor.
Bununla birlikte eş finansman oranları Horizon Europe ile uyumlu hale getirilecek. Böylelikle AB’nin katkı oranı sanayi şirketleri için %50’den %70’e, küçük ve orta ölçekli işletmeler ve akademik kurumlar için ise %70’ten %100’e çıkarılacak. Bu değişikliklerle birlikte RFCS’ye erişimin artırılması, idari yüklerin azaltılması ve İnovasyon Fonu ile Horizon Europe gibi AB’nin diğer araçlarıyla uyumun güçlendirilmesi bekleniyor.
Yapılan teklifler Avrupa Birliği Konseyi ve Avrupa Parlamentosuna sunulacak. Görüşmelerin ve oylamanın 2026 yılının bahar aylarında yapılması bekleniyor. Onaylanması halinde yapılan değişiklikler 2027 yılının Ocak ayında yürürlüğe girecek ve AB Resmî Gazetesi’nde yayımlandıktan sonra gelecekteki RFCS programlarına uygulanacak.
