Komtrade Ltd. Şti. Şirket Müdürü Barış Yılmaz ile PASİD'in paslanmaz çelik sektöründeki son gelişmelere ilişkin değerlendirmelerini konuştuk.
Paslanmaz sektöründeki son durum hakkında bilgi verebilir misiniz?
Devam eden antidamping soruşturması yüzünden 1. ve 2. çeyrek ithalat rakamları yükseldi. Türkiye’de entegre paslanmaz çelik üretimi olmadığı için sektör yüzde yüz ithalata dayalı, ara mal ithal edip ara mal üretiyoruz. Toplamda pazar büyüklüğü 800.000 ton üzerinde ve 2 milyar dolarlık da ticaret hacmi var. Türkiye’de halihazırda 250.000 tonluk yassı soğuk hadde kapasitesi bulunurken, toplam tüketim 550.000 tonun üzerinde. Uzun üretimimiz sadece hammaddesi yassı olan boru üretiminden ibaret. Ayrıca yeni soğuk haddeleme tesisi yatırımları da planlanıyor. Boru üretim tesislerinin kapasitelerini artıracak yeni hat yatırımları da halihazırda devam ediyor. Paslanmaz çelik tüketiminde dünyanın en büyük 10. ülkesi olan Türkiye bu 10 ülke içerisinde paslanmaz çelik entegre üretimi bulunmayan tek ülke.
Talep ve fiyatlardaki gidişat hakkında ne söyleyebilirsiniz?
Paslanmaz çelik endüstrisi 2025 yılına zayıf başlamıştı. 2. çeyrek iç talep daraldı. 2. çeyrek sonu fiyatlar yılın en düşük seviyelerine kadar indi. Avrupa’daki zayıf talep ile Uzak Doğu’daki zayıf talep birleşince Çinli ve Endonezyalı üreticilerin üretimi azaltmasına rağmen fiyatlar üzerinde herhangi bir etkisi olmadı. Mevsimsel etkiyle birlikte 3. çeyrekte talebin daha fazla azalmasını bekliyoruz. Yılın son çeyreğinde talebin canlanması beklense de 2025 yılının, 2024 yılının performansının altında kalmasını beklemekteyiz. 2025 yılının diğer en büyük sorunu kâr marjının ciddi bir oranda düşük gerçekleşecek olması olacak.
Çin ve Endonezya’ya açılan ve yakın zamanda sonuçlanması beklenen antidamping soruşturmasının piyasaya etkileri ne olacak?
Fiyatların yükselmesine ve girdi maaliyetleri artan özellikle beyaz eşya, mutfak ekipmanları, endüstriyel mutfak ve boru ürünlerinde fiyat artışına sebep olacaktır. Bu durum kontrol altına alınmaya çalışılan enflasyona negatif etki edecektir.
Tüm dünyaya yayılan korumacılık politikalarını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Paslanmaz çelik entegre üretimi olmayan ülkemiz için soğuk haddehaneleri korumak gereklidir. Bu koruma ölçülü olmalı aksi takdirde bu korumacılık tedbirleri bu ürünleri kullanan üreticilerin girdi maliyetlerini artırarak ihraç pazarların da rekabetçiliğini olumsuz etkileyecek, artan hammadde fiyatları nihai ürün fiyatlarını yükselteceği için pazara ithal mal girişi artacaktır. Koruma bu anlamda bütüncül olmalı diğer endüstriler de korunmalı veyahut soğuk haddehanelerin korunması ölçülü ve bütüncül bakışla yapılmalı.
Mevcut ekonomik koşullar piyasayı nasıl etkiliyor?
Enflasyonla mücadelenin sonucu resesyon ve yavaşlamamızı doğal olarak karşılıyoruz. Sorun bu sürecin uzun sürmesi ve ne zaman normale dönüşün başlayacağı ile ilgili belirsizliklerdir. Diğer deyişle, uzun süren belirsizlikler krizi derinleştirirken, sanayicinin gelecek ile ilgili kararlarını ve planlarını olumsuz etkilemektedir.
2025 yılı nasıl geçiyor, yılın kalanına ilişkin beklentileriniz nelerdir?
2025 yılının son çeyreğinde talebin iyileşmesi ve ekonomik koşulların özellikle faiz ve yabancı para politikalarının başarılı bir şekilde uygulanmasıyla 2026 yılında 2025 yılındaki kayıpların telafi edileceğini bekliyoruz.
