AB’nin Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM) uygulamasının yürürlüğe gireceği 1 Ocak 2026 tarihi yaklaşırken, Avrupa Metal İthalatçıları ve Distribütörleri Birliği (EURANIMI), Avrupa Komisyonuna paslanmaz çelik ithalatçılarına altı aylık geçiş süreci tanıması çağrısında bulundu. Aksi halde Avrupa’daki küçük ve orta ölçekli işletmelerin ciddi maliyet baskısı altında kalacağı ve tedarik zinciri sorunlarıyla karşılaşacağı vurgusunu yaptı.
İstişareler ve belirsizlik
Açıklamada komisyonun 28 Ağustos tarihinde gömülü emisyonların hesaplanma metodolojisini, karşılaştırma ölçütlerini ve varsayılan değerleri ve üçüncü ülkelerdeki karbon fiyatı indirim kurallarını kapsayan üç ayrı istişare süreci başlattığı ifade edildi.
EURANIMI, bu kuralların halen netleşmemiş olması sebebiyle ithalatçıların SKDM maliyetlerini hesaplaması, fiyat pazarlıkları yapması veya 2026 yılına ilişkin sözleşmeler imzalaması için güvenilir veriye erişemediğine dikkat çekti. Bu belirsizliğin, Avrupa paslanmaz çelik dağıtım ağının istikrarını özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler açısından tehlikeye attığı uyarısında bulundu.
Erteleme mi geçici muafiyet mi?
SKDM’nin erteleneceği yönünde spekülasyonlar olsa da EURANIMI, bu durumun AB yasalarında değişiklik gerektirdiğini ve gerçekçi bir senaryo olmadığını vurgularken, komisyonun zaten takvimin değişmediğine dair açıklama yaptığını da ekledi.
Bunun yerine EURANIMI, uygulama yasaları aracılığıyla yasal takvimi bozmayacak veya siyasi güvenilirliği zedelemeyecek, aynı zamanda piyasalarda anında rahatlama sağlayacak ve ithalatçılar ile gümrük yetkililerine uyum sağlamaları için zaman tanıyacak geçici muafiyet sağlanması önerisini yaptı.
Paslanmaz çelikte karşılaştırma sorunu
EURANIMI, karşılaştırma metodolojisinin kritik bir sorun teşkil ettiğini dile getirdi. AB’de paslanmaz çelik üretiminin tamamen hurda bazlı elektrik ark ocakları aracılığıyla yapıldığını ve hurda emisyonlarının sıfır olarak hesaplandığını ifade etti. Ancak küresel paslanmaz çelik üretiminde çoğunlukla yüksek fırın veya nikel pik demir ergitme gibi karbon yoğun yöntemlerin kullanıldığına dikkat çekti.
Dolayısıyla EURANIMI bu durumun karşılaştırmalar arasında farka yol açtığını belirtti. AB’deki düşük değerler nedeniyle ithal paslanmaz çeliğin SKDM maliyetlerinin orantısız şekilde yüksek olacağını ve bu maliyetlerin küçük ve orta ölçekli distribütörlerin kâr marjlarını aşarak ticari sürdürülebilirliklerini tehlikeye atacağını kaydetti.
Sonuç olarak EURANIMI, komisyonun paslanmaz çelik SKDM sertifikalarının tesliminin zorunlu tutulmayacağı altı aylık geçiş süreci tanımasını talep etti ve bu sürecin, nihai SKDM kuralları ve karşılaştırma ölçütleri yayımlandıktan sonra başlaması gerektiğini ekledi.
