İsrail’in yerel hurda tüketimi, büyüyen çelik talebine rağmen artmayacaktır

SteelOrbis, İsrailli hurda tedarikçisi Arbel Steel Müdürü Izak Istrik ile Londra'da düzenlenen SteelOrbis 2012 Bahar Konferansı & 66. IREPAS toplantısı sırasında İsrail hurda ve çelik piyasaları hakkında sohbet etme olanağı yakaladı.
 
İsrail hurda piyasasının hacmi nedir?
 
İsrail'in yıllık hurda tedariki yaklaşık 800.000 mt seviyesinde yer alırken, bunun 500.000 mt kadarı iç piyasada tüketiliyor. 300.000 mt kadarı ise ihracat piyasalarına gönderiliyor. İsrail'in başlıca hurda ihracat piyasası Türkiye, özellikle de İskenderun. Toplam ihracatın yaklaşık %95'i buraya yönlendiriliyor. Geri kalan %5 ise Yunanistan'a sevk ediliyor.
 
İsrail'den en çok hangi kalitede hurda tedarik ediliyor?
 
Toplam hurda tedarikinin %80'ini HMS I/II 70:30 hurda oluşturuyor. Geri kalan %20 ise HMS I/II 90:10, ordu malzemelerinden çıkan hurdalar bunlar. Değirmen hurdası miktarı ise çok az.
 
Karşılaştığınız sorunlar neler genel olarak?
 
Ne yazık ki satılan hurda içinde çok fazla hurda dışı madde, kirlilik oluyor. Bu yüzden, Arbel Steel olarak biz eskiden tüm satışımızı ihracata yönlendirirken, şimdi ihracatın toplam sevkiyatımızdaki oranını %20'ye düşürdük. Ancak bu ihracttan çekilmemizin tek nedeni değil. Bir diğer neden ise, geçtiğimiz üç yıl içinde iki yerel çelik üreticisi hükümeti hurdaya ihracat vergisi uygulamak üzere baskı yaptı. Uzun bir mücadeleden sonra bu teklifin kabul edilmemesini sağladık. Ama elbette ki bu bize çok fazla zaman ve paraya mal oldu. Öte yandan, son zamanlarda inşaat sektöründeki canlılığın desteğiyle İsrail'in nihai mamul talebinde tırmanış olduğu görülüyor. Dolayısıyla artık üreticiler, nihai mamul ithal etmeye de başladı. Dolayısıyla inşaat demiri ve filmaşin alan bu çelik üreticilerinin bize ihtiyacı var. Sonuç olarak bir tür statüko oluşmuş oldu.
 
Bunlara ek olarak, İsrail'de limanlar devlete ait ve mafyatik işleyen sendikaların kontrolündeler. İsrail'in inşaat çeliğine ve diğer mallara olan talebi yükseldiğinden, limanlardaki trafikte de belirgin artış oldu. Dolayısıyla, liman maliyetlerinin ton başına 60-65$ kadar olduğu da düşünülürse, gerçekten zorunda değilseniz limanlardan uzak durmak çok daha iyi olacaktır.
 
Şirketinizin hurda ihracat satış oranını düşürdüğünüzden bahsettiniz, bunun liman maliyetleriyle de ilgisi var mı?
 
Elbette, liman maliyetleri marjlar üzerinde baskı oluşturuyor. Bunun yanında, dediğim gibi, hurdanın içinde çok fazla kirlilik var. Malzemeyi ihraç ederkense buna iki kat ihtimam göstermek gerekiyor. Sonuç olarak şirketim son günlerde hurda ihracatına odaklanmamaya karar verdi. Zira, %1-1,2 kirlilik bile bence kabul edilemez bir durumken, %10'lara varan kirlilik benim için utanç vesilesi olurdu.
 
Arbel Steel'in hurda tedarik kapasitesi nedir?
 
Kriz öncesinde satış hacmimiz 100.000-120.000 mt civarlarındaydı, şimdi ise 60.000 mt'lara geriledi. Bu tonajın %50'si sahalarımıza temizleme ve işleme için geliyor önce. Kalan %50'si ise bizim kendi tedarikçilerimizden, daha çok Ashod bölgesindeki müşterilerimize doğrudan sevk ediliyor.
 
İsrailli nihai mamul üreticileri büyüyen talebi karşılamak için üretim kapasitelerini artırıyor mu peki?
 
2009 yılına kadar İsrail'in yıllık toplam inşaat demiri tüketimi 700.000-750.000 mt civarlarındaydı, şimdi ise bu rakam 1,2 milyon mt seviyelerinde. Ancak İsrailli üreticilerin büyüme imkanları sınırlı. Dolayısıyla da tüketimdeki bu artış daha çok ithal mamulle karşılanıyor. Sonuç olarak, iç piyasa hurda tüketiminde herhangi bir artış şu an için beklemiyoruz.
 
İsrail'in iç piyasa ve ihracat için hurda fiyatları ne seviyelerde?
 
İsrail yerel piyasasında hurda 380-385$/mt seviyelerinden satılıyor ve KDV'den muaf. Hurdayı ihraç etmeye karar verirseniz de, daha önce de söylediğim gibi liman masrafları için 60-65$/mt kadar ödemeniz lazım. Dolayısıyla İskenderun'a 400$/mt CFR seviyelerinden hurda satabilirsiniz. Hızlı sevkiyat ve fiyat sayesinde İsrailli bir hurda tedarikçisi de deep-sea çıkışlı hurdayla rekabet edebilir.