13 Kasım tarihinde İstanbul'da düzenlenen 4. SteelOrbis Çelik Piyasası Konferansı'nda sunum yapan Türkiye Demir Çelik İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Serdar Koçtürk, kriz öncesinde, kriz dönemi ve mevcut durumda Türkiye'nin çelik ihracatını ve dünya çelik piyasalarını değerlendirdi.
Türkiye'nin çelik ihracatının %76'sını uzun ürünlerin, %15'ini yarı ürünlerin, %8'inin ise yası ürünlerin oluşturduğunu söyleyerek sunumuna başlayan Koçtürk, karşılaştırmalı olarak 2008-2009 yıllarının ilk on ayında Türkiye'nin başlıca ihracat piyasalarının nasıl değiştiğini açıkladı. 2008 yılında tonaj bakımından toplam ihracatın %45'inin Birleşik Arap Emirlikleri'ne yapıldığını belirten Koçtürk, 2009 yılına gelindiğinde bu oranın %16,72'ye gerilediğini, yapılan 2,82 milyon mt'luk ihracatla birincilik sırasına Mısır'ın yerleştiğini, Irak'a yapılan ihracatın %190, Cezayir'e yapılan ihracatın %65, Libya'ya yapılan ihracatın ise 5,7 kat artarak bu ülkelerin Türk ihracatçıların yeni pazarları olduğunu söyledi. Avrupa'ya yapılan ihracatta ise İtalya, Türkiye'nin ihracatını artırdığı ülkelerin başında geldi.
2009 yılının ilk on ayında tüm çelik ürünlerinin ihracatında tonaj bakımından ortalama %10 gerileme görülürken, değer bakımından ihracatta, uzun ve yarı ürünlerde %50'lilere varan düşüş kaydedildi. Yassı ürünlerin ihracatındaki gerileme ise, tonajdaki artışa bağlı olarak %35 seviyelerinde kaldı.
Serdar Koçtürk sunumunda kütük, inşaat demiri, filmaşin ve sıcak rulo ihracatının son on yıllık dönemdeki değişimini de değerlendirdi. Koçtürk, 2004 yılında kütük ihracatının zirveye ulaştığını, 2006 yılından itibaren artan inşaat demiri ihracatıyla birlikte, yarı ürün ihracatının gerilediğini belirtti. 2008 yılında 10,45 milyon mt'la tarihin en yüksek seviyelerine ulaşan inşaat demiri ihracatının ise bu yılın sonunda dokuz milyon mt olması bekleniyor. Kütük ve inşaat demirine göre daha yatay bir seyir izleyen Türkiye'nin filmaşin ihracatının, 2008 yılında 980.000 mt seviyelerindeyken, bu yıl 1,2 milyon mt'a ulaşacağı düşünülüyor. Ülkenin 2009 yılı sıcak rulo ihracatının ise, daha çok Erdemir'in kapasite artırımlarına bağlı olarak tonaj bakımından 2008 yılına göre yaklaşık %23 artması bekleniyor. Tüm bu ürünler için ortalama ihracat fiyatları, 2008 yılı Eylül ayında başlayan krizin ardından 2006 yılı seviyelerine geriledi.
IMF verilerine göre Çin ve Hindistan'ın 2009 yılında da büyümelerine devam ettiğini belirten Koçtürk, 2010 yılında kalkınmakta olan ülke ekonomilerinin tümünde büyüme beklendiğini söyledi. Dünya genelinde gayri safi yurt içi hasıla artışıyla, uzun ürünlerin görünür tüketiminin paralellik gösterirken, Türkiye'de bu durumun 2002 yılına kadar bir ölçüde geçerli olduğunu, ancak inşaat sektörünün yüksek büyüme oranı nedeniyle bu paralelliğin daha sonra bozulduğunu söyledi.
Krizin başladığı 2008 yılı Eylül ayından, bu yılın Temmuz ayına kadar çelik tüketimi artarak, üretimine yaklaşan Çin'in çelik ihracatının, söz konusu dönemde bu nedenle artmadığına, aksine azaldığına değinen Koçtürk, bu yılın Temmuz ayından bu yana ise tüketimin düşerek, üretimin artmaya devam ettiğini, önümüzdeki günlerde bu nedenle Çin'in ihracatını artırabileceğini, bunun da çelik fiyatlarını olumsuz yönde etkileyebileceğini belirtti.
Serdar Koçtürk, ABD çelik üreticilerinin kapasite kullanım oranlarının sürekli olarak arttığını söyledi ve bunun stok seviyelerinin tarihin en düşük seviyelerinde olmasıyla birlikte ele alındığında, ABD çelik endüstrisinin yakın zamanda hammadde ihtiyacının artacağı, bunun sonucunda da hammadde fiyatlarının yükselebileceği yönünde yorumlanabileceği değerlendirmesini yaptı.
