Çin çelik sektörüne ilişkin düzenlenen bir panelde Çin ekonomisinin talep odaklı büyümeden arz yanlı reformlara geçiş yapıyor olduğu ve bu durumun 2025'te çelik ve emtia piyasaları için önemli sonuçlar doğurduğu ifade edildi. Hükümet artık geleneksel teşvik önlemlerinden ziyade yapısal kapasite fazlasını ele almayı öncelikli tutuyor.
Arz taraflı reformlara öncelik
Horizon Insights Analisti Jinshan Xie, Çin'in 2015 reformları sırasında görülen 3 trilyon RMB'ye kıyasla çok daha büyük olan 10 trilyon RMB değerinde devasa bir arz fazlasıyla karşı karşıya olduğunu belirtti. Arz fazlasının görüldüğü sektörler arasında çelik, demir dışı metaller, petrokimya, kömür, elektrikli araçlar ve güneş enerjisi üretimi yer alıyor. Hükümet, büyümeyi istikrara kavuşturma ile eski kapasiteyi ortadan kaldırma arasında bir çelişkiyle karşı karşıya. Temmuz ve Eylül aylarındaki önemli politika toplantıları, reform uygulamasına ilişkin daha fazla net bir tablo çizecek.
Talep görünümü
Xie, kısıtlayıcı politikalar devam ederken yeni inşaat çalışmalarının yıllık bazda %10'dan fazla düşmesinin beklendiği emlak sektöründe zayıflamanın sürdüğünü belirtti. Altyapı yatırımları istikrarlı bir denge sağlasa da fonlar giderek inşaat dışı faaliyetlere yönlendiriliyor. İmalat sektörü büyük ölçüde ihracata bağımlı, bu da ABD ile yaşanan ticaret gerilimleri karşısında kırılganlık yaratıyor. Bununla birlikte tüketici malları sektörü hükümetten destek alıyor ancak tahsis edilen fonlar azaldıkça bu desteğin ikinci yarıda zayıflaması bekleniyor.
2025’in ilk yarısında emtia performansı
2025’in ilk yarısında enerji piyasaları önemli bir baskıyla karşılaştı; ham petrol %15 düştü, benzin tüketimi %3,5 azaldı ve dizel yakıt piyasası %9 geriledi. Kömür fiyatları %22-23'lük keskin düşüşler yaşadı ancak antidamping politikalarının ardından ilk toparlanmayı gösterdi. Doğal gaz, düşük karbon salımı yaptığı için tercih edilmeye devam etti. Çelik üretiminde ise karışık sinyaller gözlendi ve zayıf inşaat talebine rağmen ham çelik üretimi yüksek seviyelerde kaldı. Bakır ve alüminyum, daha iyi arz-talep dengesi ve elektrikli araç talebi nedeniyle güçlü bir performans gösterdi.
Küresel faktörler
GL Consulting'dan Kıdemli Danışman Liao Na, ABD’nin getirdiği %30’luk vergilere rağmen Çin'in “Bir Kuşak, Bir Yol” programı kapsamındaki ortaklıkları aracılığıyla ihracatını diğer bölgelere başarıyla yönlendirdiğini belirtti. İhracat piyasasının kırılganlığı ortak ülkelerden gelen talebin azalmasına bağlı olarak ortaya çıkan dolaylı etkiler nedeniyle Ağustos'tan itibaren artabilir. ABD dışındaki büyük ülkeler faiz oranlarını indiriyor ve bu durum 2025'in en geç üçüncü çeyreğinden dördüncü çeyreğine kadar potansiyel küresel toparlanmayı destekliyor ancak ABD’nin beklenen faiz indirimlerini ne zaman yapacağı henüz belli değil.
Yatırım görünümü
Olumlu faktörler arasında ise düşük stoklar, artan likidite ve gelişen piyasa duyarlılığı yer alıyor. Na’ya göre arz yanlı reformların başarıya ulaşmasıyla fiyatlar istikrara kavuşabilir. Ancak riskler arasında gayrimenkul piyasasının devam eden zayıflığı, ihracat piyasasının belirsizliği ve politikaların uygulanmasında yaşanacak zorluklar bulunuyor.
