Avrupa Parlamentosu ve AB Komisyonu 13 Aralık Salı günü, iklim değişikliğiyle mücadele etmek ve karbon kaçağını önlemek amacıyla üzerinde çalıştığı AB Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (CBAM) için geçici anlaşma yaptı. Taraflar bu anlaşmayla birlikte, Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) kapsamında AB menşeli ürünler için ödenen karbon ücreti ile ithal ürünler için ödenen ücreti eşitlemeyi hedefliyor. Bu kapsamda AB’de ithalat yapan ülkelere, ithal ürünlerin üretildiği ülkedeki karbon ücreti ile AB’deki karbon ücreti arasındaki farkı ödemeleri adına CBAM sertifikası alma zorunluluğu getirilecek.
Bu yasa, AB dışı ülkeleri iklim konusunda daha duyarlı olmaları için teşvik edecek ve bu konuda AB ile aynı tutuma sahip ülkeler CBAM sertifikası almak zorunda olmayacak. Yeni tasarı Dünya Ticaret Örgütü’nün kurallarına tamamen uyacak şekilde hazırlanacak ve 1 Ekim 2023 tarihinde yürürlüğe girecek ancak bu tarihten önce bir geçiş dönemi olacak. Geçiş döneminin süresi ve CBAM’ın tamamen yürürlüğe girmesi, ETS kapsamındaki izinlerin kademeli bir şekilde kaldırılmasına göre belirlenecek ve bu konu haftanın sonunda görüşülecek.
Komisyonun teklifine göre, bazı nihai mamullerin yanı sıra demir çelik, çimento, alüminyum, gübre ve elektrik ithalatı CBAM kapsamına girecek ve sertifikanın kapsamı belirli koşullarda hidrojeni ve dolaylı emisyon yapan ürünlerle de genişletilecek. Komisyon 2030’a kadar ETS kapsamındaki tüm ürünleri sertifikaya dahil etmek amacıyla, karbon kaçağını riske ederek geçiş dönemi sona ermeden diğer ürünleri de bu kapsama dahil edip etmemeyi değerlendirecek. Komisyon 2027’nin sonunda ise iklim değişikliği hakkında yapılan uluslararası görüşmelerde kaydedilen ilerlemeyi ve gelişmekte olan ülkelerden yapılan ithalatın etkisini değerlendirmek dahil olmak üzere CBAM’ın tam kapsamlı değerlendirmesini yapacak.
