Fas'ın şehri Marakeş'de düzenlenen 2010 Arab Steel konferansı sırasında Suudi Arabistan'ın önemli çelik üreticilerinden Rajhi Steel'in Satın Alma Direktörü Hany A. Hady İbrahim ile görüşme fırsatı bulduk. Piyasanın mevcut durumu ve Suudi Arabistan'da çeliğe yönelik getirilen ithalat vergisi hakkında görüşlerini bildiren A. Hady İbrahim, Orta Doğu piyasası hakkında da açıklamalarda bulundu.
Rajhi Steel hangi ürünler üzerinde yoğunlaşmış durumda?
İnşaat demiri, inşaat çalışmalarına yönelik dikişli borular, oluklu levha üretimi ve sandviç panel sistemleri, Suudi Arabistan'ın üçüncü büyük çelik üreticisi olan Rajhi Steel bünyesindeki çalışmalarımız arasında öne çıkan ürünlerdir.
Tesisleriniz ve üretim detaylarınız hakkında bilgi alabilir miyiz?
Başkent Riyad'da iki ve Cidde'de bir olmak üzere üç tesisimizde üretim devam ediyor. 10 mm'den 40 mm'ye kadar ASTM A165 standardına uygun Gr60 inşaat demirini yıllık 800.000 ton üretiyoruz. 0,5-7 inç ebatları arasında yuvarlak dikişli boru ve kare profilleri yılda 120.000 ton üretiyoruz. Ayrıca, yıllık 50.000 ton olmak üzere oluklu levha, panel ve boyalı sac üretimimiz de bulunmaktadır.
Piyasanın mevcut durumunda karşınızda nasıl bir tablo bulunmaktadır?
Rajhi Steel olarak dünyanın belirli bölgelerinde toparlanma kaydedildiğine inanıyoruz. Bu durum özellikle Uzak Doğu ve Orta Doğu'da görülmektedir ve en önemli nedenleri yüksek orandaki GSYH-Gayrı Safi Yurt İçi Hasıla ve hükümetlerin desteklediği teşvik planlarıdır.
Ancak, Avrupa ve Asya'ya gelince, durum biraz daha farklı gözükmektedir. Bu bölgelerde ekonomi hala baskı altındadır ve toparlanma yaşanması için daha uzun bir süre gerekmektedir.
Hammadde temininiz hakkında bilgi verir misiniz? Hammaddeyi çoğunlukla hangi piyasalardan alıyorsunuz?
Uluslararası piyasalar ile karşılaştırıldığında oldukça rekabetçi seviyelerde olduğundan, şu sıralar yerel piyasa hurda tedariklerine bağlı durumdayız. Hurda ihracatı yapmak hükümet tarafından önlenmiş durumdadır. Bu durum, hurda ihtiyacımızın çoğunu iç piyasadan temin etmemize olanak sağlamaktadır.
Hurda dışında, kaliteyi artırmak amacıyla ufak miktarlarda sıcak briketlenmiş demir (HBI) kullanıyoruz. HBI kullanımımızın da toplam karışımın sadece %10'u olduğunu söyleyebilirim.
Özellikle ABD çıkışlı hurda olmak üzere, hurda piyasalarının geneli hakkında ne düşünüyorsunuz?
Hurda bulunurluğu 2008 yılı ortasından itibaren, inşaat ve üretim faaliyetlerinin de azalmasıyla birlikte global anlamda oldukça olumsuz bir seyir izledi. Bugünlerde ise nihai mamullere yönelik talep gelişim göstermiş durumda. Buna bağlı olarak hurda talebinde de artış yaşanmıştır. Fabrikalar stoklarını yapana, Avrupa ve ABD'de hava şartları iyileşene ve hurda talebi tekrar normal seviyede seyir izleyene kadar hurda fiyatlarının yükselişini sürdüreceğini düşünüyorum.
Rajhi Steel'in pazarlama faaliyetleri arasında ihracata da önem verdiğini biliyoruz. Son dönemde ise bu durumda değişiklik var gibi gözükmekte. Bu konuda bilgi verebilir misiniz?
2008 yılı nisan ayından bu yana, o dönemde çelik fiyatlarında yaşanan hızlı yükselişlerin de etkisiyle, Suudi Arabistan'daki yerel yetkililer hem inşaat demiri hem de hurda ihracatını durdurmaya karar verdiler. O dönemden bu yana, Yemen, Irak ya da Kuveyt gibi komşu piyasalara sadece boru, profil ya da levha gibi ürünlerin ihracatını gerçekleştiriyoruz.
Orta Doğu piyasasının mevcut durumu hakkındaki düşünceleriniz nelerdir? Talebin nasıl bir seyir izlediğini ve izleyeceğini düşünüyorsunuz?
Örnek vermem gerekirse, talep Suudi Arabistan ve Abu Dabi'de etkilenmedi, ancak Dubai en çok etkilenen bölge oldu. Petrol fiyatlarının şu sıralar 80$ civarında seyrediyor olmasıyla birlikte, bu yıl talepte artış yaşanması olasılığının çok yüksek olduğunu düşünüyorum. Çünkü çoğu Körfez ülkesi bütçelerini gayet güvenli ölçüde düşünüp varil başına 45$ civarında petrol fiyatlarına göre oluşturdular. Ayrıca, Körfez İşbirliği Konseyi ülkeleri (GCC) altyapı yatırımları için büyük miktarda finans bütçeleri ayırmaktadır. Bu durumun da bölgede çelik talebinde artışa neden olacağı düşüncesi hâkimdir.
Bu süreçte, potansiyel alıcı piyasalar size göre hangileri olacaktır?
Bölgede öne çıkan piyasalar Suudi Arabistan ve Abu Dabi olacaktır. Seçimlerin gerçekleşmesinden ve politik denge sağlandıktan sonra Irak daha fazla önem kazanacaktır. Tahminlerimize göre Mısır piyasası bu yıl seçimler ve politik gelişmelerden etkilenecek olması nedeniyle öne çıkan bir piyasa olmayabilir.
Suudi Arabistan'da çelik ithalatına %5 ithalat vergisi getirilmesinin satışlara etkisi ne olacaktır?
Bu kararın çok etkisi olacağını düşünmüyorum. Gümrük vergisi olmadığı halde geçen sene inşaat demiri ithalatı neredeyse hiç olmamasını da buna örnek olarak gösterebilirim.
2010 yılının birinci çeyreğinin ardından, hem birinci çeyreğe dair hem de yılın kalanına dair görüşleriniz nelerdir?
Talep ve satış anlamında, 2010 yılı birinci çeyreği bizim oldukça iyi geçti. İkinci çeyreğin, ilkinden daha iyi bir seyir izleyeceği düşüncesindeyim. Ancak üçüncü çeyrek, hem yaz tatilleri hem de Ramazan sezonu olması nedeniyle, inşaat faaliyetlerinin geleneksel olarak yavaşlamasıyla birlikte daha durgun geçecektir.
