3 Aralık Salı günü İstanbul’da 500’den fazla katılımcıyla gerçekleşen 19. SteelOrbis Çelik Konferansı - “Çelik Piyasalarında Yeni Ufuklar” konuşmacılarından SteelOrbis Asya Piyasa Analizi Bölüm Yöneticisi Anastasiia Kononenko, Çin’deki krizin küresel yassı mamul piyasası üzerindeki etkisine ilişkin sunum yaptı ve diğer Asya ülkelerine ilişkin bazı bilgiler paylaştı.
Kononenko, Çin’deki tüketim ve üretime ilişkin bazı istatistikler vererek sözlerine başladı. Bu yılın ilk 10 ayında Çin’de çelik üretimi yıllık %3 azalsa da hükümetin sıkı önlemler getirmemesi sebebiyle olması üretimin gerektiği kadar düşmediğini ve değişimin pazar odaklı olması gerektiğini ifade etti. Bu bilgiler göz önünde bulundurulduğunda, Çin’in çelik ihracatındaki %23,3’lük artışın ülkede kriz yaşandığı anlamına geldiğini ifade etti. Ayrıca durumun tüketimle de alakalı olduğuna dikkat çekti. Çin’de görünür ham çelik üretimi Ocak-Ekim döneminde yıllık %5 azaldı. Konut sektörünün görünür çelik tüketimindeki payı, 2015 yılının aynı döneminde kaydedilen %33’e kıyasla %17’ye geriledi. Çin’de çelik talebinin %50’den fazlasının imalat sektörlerinden geldiğini ancak imalat sektörlerindeki artışın inşaat sektöründen gelen talepteki düşüşü tam olarak dengelemeye yetmediğini vurguladı. Bu nedenle konut sektöründeki düşüşün çelik sektöründe yaşanan krizin asıl sebebi olduğuna dikkat çeken Kononenko, çoğu sektör analistinin Çin’in krizin üstesinden gelmek için konut stoklarını azaltması gerekeceği konusunda hemfikir olduğunu aktardı.
Öte yandan Kononenko, bu yıl 110 milyon mt seviyesine ulaşması öngörülen Çin’in çelik sektörünün önümüzdeki yıl 95-100 milyon mt’a gerilemesini beklediğini belirtti. Bazı önemli ülkelerde Çin’den ithal sıcak rulo sac, soğuk rulo sac ve galvanizli saca yönelik yürütülen antidamping soruşturmalarının sonuçlarının ihracattaki düşüşte rol oynayacağını dile getirdi. Bununla birlikte Çinli ihracatçıların toplam sıcak rulo sac sevkiyatlarının bu yılın Ekim ayında yaklaşık 4 milyon mt seviyesinde yer almaya başladığını söyleyen Kononenko, Vietnam’ın en çok sıcak rulo sac ihraç edilen ülke olduğunu, ikinci sırayı Güney Kore’nin aldığını ve Güney Kore’yi de Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan ve Çin’in ithalat segmentindeki payının %50’yi aştığı Türkiye’nin takip ettiğini kaydetti. Soğuk rulo sac segmentine bakıldığında, ihracatın yılın ilk 10 ayında yıllık %25 artışla 4,23 milyon mt seviyesine çıktığı görüldü. Çoğunlukla küçük pazarlara odaklanan Çinli soğuk rulo sac ihracatçılarının aynı zamanda cazip fiyatlar sayesinde Tayvan ile Güney Kore’ye satışlarını artırdığı ve Orta Doğu’nun en önemli ikinci satış rotası haline geldiğini belirtti. Ayrıca bu yılın Ekim ayında Çin’in galvanizli sac ihracatında %19 artış meydana geldi. Kononenko, Çin’in agresif ihracat satışlarında çelik fiyatlarındaki sert düşüşün yanı sıra demir cevheri fiyatlarındaki gevşemenin rol oynadığının altını çizdi.
Diğer Asya ülkelerine de değinen Kononenko, ekonomik büyümeye bağlı olarak Hint çelik üreticilerinin üretimini artırdığını ifade etti. Ocak-Ekim döneminde Hindistan’da nihai mamul tüketimi yıllık %10 artışla 121 milyon mt seviyesine çıktı. Ancak Çin’in aksine Hindistan, net ithalatçı konumunu korudu. Bu yılın ilk yarısında Hindistan’ın ihracatı yıllık %36 azalırken, ithalatı yıllık %41 arttı. Bu durum ciddi bir endişe yarattı ve Hindistan, daha sıkı kalite kontrolüyle ithalat ile mücadele edeceğini taahhüt etti.
Öte yandan ASEAN çelik sektörünün yeni yassı mamul kapasiteleriyle öne çıktığına vurgu yapan Kononenko, bölgenin talepteki düşüş sebebiyle, kapasite fazlasıyla karşı karşıya olduğunu aktardı. ASEAN’ın çelik ihracatının geçtiğimiz yıl 23 milyon mt seviyesine ulaştığını, yarı mamul ile uzun mamullerin ihracat hacminin çoğunu oluşturduğunu söyledi. Ancak ASEAN’lı çelik üreticilerinin diğer ülkelerin aksine yassı mamul ihracatına giriş yapmakta zorlandığını paylaştı. Kononenko, tüm bunları göz önünde bulundurarak ASEAN’lı üreticilerin küresel piyasaya çok hızlı etki etmeyeceğini dile getirdi. Yalnızca yeni sıcak rulo sac tesisinin inşasını bitirmek üzere olan Vietnamlı çelik üreticisi Hoa Phat’ın zamanla yassı mamul piyasasına giriş yapabileceğini ifade etti. Diğer üreticilerin ise Çin’in piyasalar üzerindeki doğrudan etkisinin ilerleyen dönemlerde azalacağı beklentisiyle bölgedeki talebin toparlanmasını bekleyebileceğini belirtti.
Son olarak, Kononenko Çin’in krizin üstesinden gelebilmesi için hem üretim hem de tüketiminde köklü bir değişim yapmak zorunda olduğunun altını çizdi. Bununla birlikte imalat sektörlerinin talepteki payının kademeli şekilde yükselmeye devam edeceğini ifade etti. Ancak talebin çoktan zirve seviyeye çıktığını ve piyasanın büyümek yerine istikrarlı seyre uyum sağlaması gerektiğini vurguladı. Ayrıca ABD’nin yeni başkanı olarak seçilen Trump’ın politikalarının, küresel koruma önlemlerinin ve savaşların soru işaretleri yaratmaya devam ettiğini aktararak sunumunu tamamladı.
