SteelOrbis Şangay
Önsöz:
1995 yılının Haziran ayında kurulan Anshan Xingdong Group Business Co., Ltd, Çin merkezli bir trading firmasıdır. 10 yan kuruluşa sahip olan bu firma, başta Anshan Steel olmak üzere Çin'deki önde gelen pek çok fabrikanın acentesi konumundadır. Kısa süre önce, şirket başkanı Bay Liang Xingdong, Çin sıcak sac piyasasının gelecekteki olası yönü ile ilgili görüşlerini açıkladı. Konuşmasından bazı kısımlar aşağıda yer almaktadır.
Bay Liang'a göre, Çin spot piyasasında Q235 kalite 2.75 mm'den kalın sıcak rulo fiyatları bu yıl sonunda 4.800-5.000 RMB/mt (636-662 $/mt) seviyesine ulaşabilir, hatta bu seviyeyi de aşarak yeni bir rekorla birlikte yeni bir döneme girebilir.
1. Makro
1.1 İç talepte adeta patlama yaşandı
Temmuz ayında Çin hükümetinin birbiri ardına makro-kontrol düzenlemelerini uygulamaya koymasıyla birlikte, çelik üreticisi Magang da kısa sürede büyük bir ticari kalite karbon sıcak rulo kapasitesini hizmete soktu. Bu gelişmeler, piyasanın gelecekteki eğilimi bakımından çoğu trader'ın son derece karamsar bir ruh hali içine girmelerine yol açtı. O sırada, genel bakış açısı ihracatın sınırlandırılması ve yeni kapasitelerin devreye girmesi, aşırı arz durumuna ve stok seviyelerinin hızla yükselmesine yol açabilirdi. Ancak, Çin gibi hızla gelişen bir ülkede talebin de ne kadar büyük bir hızda artabileceğini göz ardı ettik. Talebin etkisiyle, piyasa dibi bulduktan sonra istikrarlı bir şekilde yeniden yükselmeye başladı. Bunun sonucunda, iç piyasada fiyatlar iki aydan kısa bir sürede 700 RMB/mt (93 $/mt) artarak bu yılın başlarındaki yüksek seviyelere ulaştı. Fiyatların böylesine hızlı bir şekilde yükselmesine rağmen, stok seviyesi hiç de beklendiği gibi artmadı; aksine, çeşitli bölgelerde stoklar daha önce hiç görülmemiş seviyelere düştü.
1.1.1 İç piyasada orta kalınlıkta levha arzında bir yetersizlik kaydediliyor. Levha bulunabilirliğinin, özellikle de gemi sacının çok kısıtlı olmasıyla birlikte, sıcak haddeleme tesislerinin bol miktarda gemi sacı, düşük alaşımlı, geniş ve kalın ticari kalite karbon rulo üretimini tercih etmeye başlamaları bile levha piyasası üzerinde herhangi bir gevşemeye yol açmadı. Bu değişim, aynı zamanda yeni eklenen sıcak haddeleme kapasiteleri için de önemli bir pazar alanı oluşturdu. Bugünkü durum itibariyle, levha fiyatlarının güçlü eğiliminde bu yıl sonuna kadar, hatta önümüzdeki yılın başlarında herhangi bir yumuşama görülmeyecektir.
1.1.2 Daha önceleri gemi sacı konusunda pek iyimser değildim. Normalde, gemi sacı üretimine eklenen kapasite dikkate alındığında fiyatların düşmesi ve aşırı arz durumunun oluşması beklenirdi. Ancak, gemi sacı fiyatları yükselmeye devam ediyor ve gemi sacı arzında kısıtlılık görülüyor. Bunun sebebi ise talebin çok güçlü olmasıdır. Bu bağlamda, çelik tesisleri üretimlerini başarıyla yeniden yapılandırarak gemi sacı üretimine döndü. Bu durum, sıcak rulo arzındaki açığın da bir süre daha devam etmesine yol açabilir.
1.1.3 İç piyasada konteyner sacı, hat borusu sacı, otomobil sacı ve benzeri özel amaçlı çelik malzemelere yönelik talep 2007 yılında nispeten güçlü bir büyüme oranına sahip oldu. Üreticilerden alınan bilgilere göre, sözünü ettiğimiz bu malzemelere yönelik sipariş miktarının tarihi rekor kırması beklenmektedir.
1.1.4 2007 yılının ilk yarısında devletin birbiri ardına ihracatı kısıtlayıcı ve aşırı likidite sorununa yönelik düzenlemeleri yürürlüğe koymasına ve bu nedenle ihracat fiyatlarında görülen iniş-çıkışlara rağmen dış talebin de gücünü korumasıyla birlikte ihracat miktarı yüksek bir seviyede yer aldı. Bunun ana nedeni, dış piyasalardaki güçlü performans nedeniyle dış talebin de yüksek seviyesini korumasıydı.
1.2 Maliyetlerin de piyasayı yükseliş eğilimine yönelttiği açıkça görülmektedir
Çin'in ekonomik büyümesi nispeten aşırı hızlı gerçekleşmekte ve dolayısıyla enflasyon baskısı ortaya çıkmaktadır. Bunun sonucunda emtia fiyatları hızla artmakta, işçilik maliyetleri de istikrarlı bir şekilde yükselmektedir. Sıcak sac bakımından, piyasadaki yükseliş eğiliminin maliyetlerce desteklendiği açıkça görülmektedir. Bu hızlı büyüme karşısında, Çinli yetkililer yine de kısa vadede makroekonomi bakımından yumuşak bir geçiş dönemi uygulamayı tercih ediyorlar Dolayısıyla, 2007 yılının ikinci yarısında da hızlı büyümenin yavaşlaması ve ekonominin ciddi bir çalkantıyla karşılaşması beklenmemektedir. Özellikle devletin çevre kirliliği karşıtı çabalarını yoğunlaştırdığı bu dönemde hurda fiyatları 3.600 RMB/mt'luk (477 $/mt) rekor bir seviyeye ulaştı. Aslen, enerji tasarruf önlemlerinin demir cevheri ve kömür fiyatlarının düşmesine yol açacağı düşünülüyordu. Ancak, talebin hızla artmasına, yeni kapasitenin de eklenmesi nedeniyle hammadde fiyatları üzerinde herhangi bir baskı oluşmadı. Dolayısıyla, pik demir fiyatı 3.000 RMB/mt'u (397 $/mt) aştı. Hepimizin bildiği üzere Bengang, Angang, Shagang ve Liu Gang gibi yerli çelik üreticilerinin hepsi hurda sıkıntısı yaşıyor. Hurda fiyatlarının artmasıyla birlikte şerit ve uzun ürün fiyatlarının 4.000 RMB/mt'u (530 $/mt) aşması da şaşırtıcı olmadı. Bu koşullar altında, sıcak sac fiyatının yeni rekorlar kırabileceğini söylemek yanlış olmayacaktır.
1.3 İhracat ve makrokontrolün etkileri
Piyasada yeni ihracat vergilerinin getirileceğine yönelik söylentilerle ilgili olarak, bu tür vergilerin olsa olsa ihracat maliyetlerini biraz artırması beklenebilir.
Makro bakış açısına göre özetle, bugünkü piyasa koşullarının düşüşü değil, yükselişi desteklediği söylenebilir. Resmi yetkililer de çelik piyasanın bugünkü durumu ile ilgili olarak, "Piyasanın bugünkü durumu sağlıklı ve istikrarlı bir büyüme gösteriyor," demektedir.
2. Mikro
Şangay'a baktığımızda; Haziran ayında elektronik vadeli işlemler piyasasında fiyatların yeniden düşmeye başlamasından önce Nisan, Mayıs ve Haziran ayının ilk kısmı boyunca fiyatlar sürekli arttı ve bu aylarda sipariş edilen malzemelerin tümü aynı anda Şangay piyasasına girdi. Bunun sonucunda, Haziran ayının ikinci yarısından itibaren, Temmuz ve Ağustos ayında da fiyatlar düşmeye devam etti ve Şangay piyasasına fazla malzeme girmedi. Şu sıralar, Şangay piyasasındaki fiyatlar en zayıf seviyelerinde yer alıyor ve piyasanın genel ortalamasını aşağıya doğru çekiyor. Ancak bu piyasadaki fiyatların düşük olması nedeniyle bu bölgeye fazla miktarda sac malzeme yönlendirilmeyecektir. Bu durum, Çin'in diğer bölgelerinde yaşanan yükselişle birlikte, Şangay'da da fiyatların artmasını sağlayacaktır. Şu sıralar, Şangay'da ticari kalite karbon rulo stokları çok düşük ve fazla miktarda yeni ürün gelmiyor.
2.1 Tüccarların bakış açısı, fabrikaların bakış açısı ve çelik fiyatları
Tüccarların bakış açısı: Daha önceki dönemlerde, çelik fiyatlarının sürekli yükselmesine rağmen tüccarlar piyasanın gelecekteki durumu ile ilgili fazla iyimser değillerdi. Dolayısıyla, stoklarında fazla malzeme tutmadılar.
Fabrikaların bakış açısı: Fabrikalar, eklenen kapasiteler nedeniyle iyimser değiller. Dolayısıyla, ihracat fiyatları iç piyasa fiyatlarından düşük olduğunda bile ihracattan vazgeçmeye cesaret edemediler. Fiyat her yükseldiğinde, fabrikalar daha çok sayıda siparişi kabul ettiklerinde, yeni kapasite eklemek yerine üretimlerini yeniden yapılandırmaya ağırlık verdiler. Bu durum Çin'deki bazı geleneksel ticari kalite karbon malzeme üreticilerinin sözleşme yapılarına bakıldığında açıkça görülmektedir. Fabrikalar, fiyatlarında ayarlama yaparken de daha dikkatli davranıyor ve fiyatlarını aşırı artırmaya cesaret edemiyorlar. Son iki aydaki durum itibariyle, çelik fiyatının oldukça makul bir seviyede yer aldığı, tüccarların da kar edebildikleri sürece fiyatları yükseltmeye istekli olacakları söylenebilir.
2.2 Stok seviyesi ve yapısı
Çeşitli ürünlerin stokları makul seviyelerde tutulmaktadır, ancak bu stoklar aynı zamanda hızla tüketilmektedir. Ürünler geldikten kısa bir süre sonra satılmakta, bazı stoklar ise ipotek veya başka sebeplerle satışa sunulamamaktadır. Bütün bu bilgiler, stokların ve ürün çeşidinin makul seviyelerde yer aldığını ve stokların eskisi gibi birkaç ürüne odaklanmak yerine her ürün için eşit şekilde dağıldığını göstermektedir.
3. Üreticilerin malzeme arzı ve ihracatı
İzin verirseniz, Şangay piyasasında Eylül ayı için sıcak sac malzeme arzı ve beklentileri ile ilgili naçizane görüşlerimi belirtmek isterim.
3.1 Üreticilerin malzeme arzı
3.1.1 Anshan Steel ve Benxi Steel:
Anshan Steel, özel amaçlı çelik üretimine geçti ve artık ticari kalite karbon sac arz etmiyor. Benxi Steel ise, getirdiği kar nedeniyle son birkaç aydır 2.3-2.5 mm kalınlığındaki malzemeleri üretmeyi tercih ediyor. Kısa süre önce meydana gelen kaza ve bakım çalışmaları nedeniyle bu üreticinin Şangay piyasasına kalın ebatlı sıcak sac arzı yok denebilecek kadar azaldı.
3.1.2 Tangshan Steel:
Tangshan Steel Ağustos ayında bu ay için sipariş edilen miktarın yalnızca %15-25'ini teslim edebildi. Üstelik, planlanan bakım çalışmaları ve ihracat siparişleri nedeniyle Eylül ayında üretim yalnızca siparişlerin %50'sini karşılayabiliyor. Tangshan Steel'in malzemeleri için en ucuz fiyat Şangay'da 4.284 RMB/mt (567 $/mt), Tianjin ve kuzeydoğu bölgelerde 4.150 RMB/mt (550 $/mt), Guangzhou'da ise 4.312 RMB/mt (571 $/mt) seviyesinde yer almaktadır. Tangshan Steel'in acenteleri Şangay dışında tüm bölgelerde kar elde edebiliyor. Dolayısıyla, hiçbir tüccar elindeki malzemeleri Şangay'da elden çıkarmak istemiyor.
3.1.3 Shagang:
Shagang, Ağustos ayı siparişleri için nispeten az miktarda malzeme temin etti ve yalnızca sipariş edilen miktarın yarısı teslim edilebildi. Ayrıca, üretici Eylül ayına yönelik ön siparişlerin yalnızca %65'ini karşılayabildi. Eylül ayındaki fabrika çıkış fiyatları bakımından ise, SPHC kalite malzemenin fiyatı 430 RMB/mt (57 $/mt), ticari kalite karbon sac fiyatı da 470 RMB/mt (62 $/mt) artarak, Shagang'ın ürün yapısını çeşitlendirme yönündeki kararlılığını gösterdi. Dolayısıyla, üreticinin ticari kalite karbon rulo arzı ön siparişlerinin yarısından bile az olacaktır.
3.1.4 Taigang: Taigang, Şangay piyasasına neredeyse hiç sıcak sac sunmadı ve gelen malzemenin büyük bir kısmı gemi sacıydı.
3.1.5 Magang: Magang'ın Şangay piyasasına arzında, 240.000 mt'luk zirveden neredeyse sıfıra inen büyük bir değişim kaydedildi. Haziran ayında Şangay elektronik vadeli işlemler borsasında açık oluştuğunda, piyasayı kurtarma görevi Magang'a kalmıştı. Dolayısıyla, Magang'ın sıcak sac arzının hızla düşmesi piyasada nispeten büyük bir açık oluşmasına yol açacaktır. Şangay'ın içinde yer aldığı Doğu Çin piyasasının iyi bir fiyat performansı göstermesi beklenmektedir.
3.1.6 Jiuquan Steel:
Jiuquan Steel, aldığı ön siparişlerin %80'ini karşılayabilmişti. Bu miktarın %30'unu ince rulo, %30'unu Q345 kalite rulo ve %40'ını ticari kalite karbon rulo oluşturuyordu.
3.1.7 Liugang: Liugang da, slab yetersizliği nedeniyle yalnızca Guangdong'daki talebi karşılayabilir. Dolayısıyla, Liugang'dan Şangay piyasasına yalnızca az miktarda gemi sacı ulaşmıştır ve bu üreticiye ait ticari kalite sıcak sac bulunamamaktadır.
3.1.8 Shougang: Şangay'da fiyatların düşük olması nedeniyle nispeten az miktarda malzeme bu pazara sunulacaktır. Şangay'a yalnızca az miktarda gemi sacı sunulmuştur ve bu fabrikanın SPHC malzemeleri Wuxi'ye sunulmaktadır.
3.1.9 Tonggang: Eylül ayındaki onarımlar nedeniyle, Doğu Çin'deki malzeme hacmi azalmıştır ve hatta kuzey bölgelerde de siparişlerin yalnızca %25'ini karşılayacak miktarda malzeme bulunmaktadır.
3.1.10 Rizhao Steel ile Jigang: Şangay piyasasına hemen hemen hiç malzeme sunmamaktadır. Dolayısıyla buradaki piyasa üzerinde herhangi bir etkiye sahip değiller.
3.1.11 Anyang ve Tiantie: Bu iki şirket, nispeten düşük miktarda üretime sahiptir ve malzemelerinin büyük bir kısmı Kuzey Çin'e arz edilmektedir.
Ağustos ayı sonunda çelik fabrikalarının gerçekleştirdiği bazı sözleşmelerdeki malzeme oranları da piyasa ile ilgili bazı konularda fikir edinmemizi sağlamaktadır:
Angang: 2.150 filmaşin sözleşmesinin %50'sini; Bengang: sıcak sac sözleşmelerinin %60'ını; Tonggang: sıcak sac sözleşmelerinin %27'sini; Hangang: sıcak sac sözleşmelerinin %45'ini; Tanggang: sıcak sac sözleşmelerinin %15-25'ini; Shagang: sıcak sac sözleşmelerinin %77'sini; Magang da sıcak sac sözleşmelerinin %65-70'ini tamamladı (bu rakamın içinde ticari kalite karbon rulo miktarı yok denebilecek kadar azdır). Yukarıdaki rakamlar, üreticilerin çoğunun sözleşmelerindeki siparişi karşılayamadıklarını göstermektedir.
Özetle, Ağustos ayında Şangay piyasasına ulaşan malzeme miktarı yeterli değildi. Eylül ayında da ihracat, onarım ve ürün çeşitlerinde yapılan ayarlama nedeniyle arz miktarı düşüktür. Ekim ayında piyasaya ulaşacak olan malzemeler ise Ağustos ve Eylül ayında sipariş edilen malzemeler olacaktır. Dolayısıyla, Ekim ve Kasım aylarında spot piyasada ticari kalite karbon rulo rulo arzı talepten düşük olacaktır.
3.2 Çelik fabrikalarının ihracatı
Eylül ayında gerçekleştirilen ihracat miktarı çok büyük bir rakamda çıkacaktır ve Ekim ayında da ihracatın çok fazla düşmesi beklenmemektedir (ancak bir miktar azalacaktır). Fabrikaların ihracat sözleşme fiyatları en fazla 560-570 $/mt (FOB) seviyesine kadar çıkabilmektedir, ancak Ekim ayında fiyatın 570-580 $/mt (FOB) seviyesine yükselmesi beklenmektedir.
3.3 Çelik fabrikalarının kapasiteleri
Fabrikalar, Ağustos-Ekim döneminde bakım çalışmalarını gerçekleştirmektedir. Çok sayıda yerli sıcak haddeleme hattı bakım çalışması ve onarıma ihtiyaç duymaktadır. Bu arada, pek çok sıcak haddeleme hattında slab yetersizliği yaşanması da kapasite kullanımı üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olmaktadır. Ayrıca, yılın ikinci yarısında hizmete sokulan ekipmanların tasarım kapasitelerine ulaşmaları uzun bir zaman almaktadır.
3.4 Ekim ayında çelik fabrikalarının fiyatları, ihracat ve düzenlemeler, ve de gelecek ile ilgili beklentiler
3.4.1 Çelik fabrikalarının fiyatları
Bana göre, fabrikalar nispeten daha akılcı davranıyor ve hatta fiyatlarını artırdıklarında biraz suçluluk hissediyorlar. Her fiyat artışının ardından, fabrikalar piyasayı yakından takip ederek piyasa seviyesinin biraz altında kalmaya ya da piyasa seviyesinde yer almaya özen gösteriyorlar. Çoğu pazarda hem tüccarların, hem de fabrikaların kar etmeleri nedeniyle tüccarlar birleşerek çelik fabrikaları üzerinde onları fiyatlarını düşürmeye yöneltecek bir baskı uygulayamıyorlar. Ekim ayında fabrika çıkış fiyatları büyük bir olasılıkla yaklaşık 4.500 RMB/mt (596 $/mt) seviyesinde yer almayı sürdürecek, piyasadaki fiyatlar ise 4.500 RMB/mt (596 $/mt) ila 4.700 RMB/mt (623 $/mt) arasında yer alacaktır ve bu durum yıl sonuna kadar bu şekilde devam edecektir. Bu durumun korunması çelik fabrikalarının tutumuna bağlıdır.
3.4.2 İhracat
Mayıs ve Haziran ayındaki hatalarından ders alan fabrikalar (fabrikalar bu dönemde iç piyasadaki yüksek fiyatlar nedeniyle ihracatlarını azaltmıştı), ihracat fiyatının ne seviyede olduğuna bakılmaksızın ihracat miktarını istikrarlı bir çizgide tutmaya çalışacaklardır. Bu arada, iç piyasada fiyatlarının artmasının ardından ihracat fiyatı da bu doğrultuda yükselecek, ancak yine de iç piyasanın gerisinde kalacaktır. Başka bir deyişle, tüm ülkeleri birer çelik fabrikası, Çin'i de büyük bir çelik fabrikası olarak düşünürsek, büyük fabrika fiyatlarını artırdığında diğerleri ne yapacaktır? Onların da fiyatlarını artırması gerekmez mi?
Ayrıca, hammadde fiyatlarının artması yalnızca tek ülkeyi ilgilendiren bir konu değildir ve tüm ülkelerde meydana gelmektedir. Dolayısıyla, ihracat fiyatları da er ya da geç yükselecektir.
3.4.3 Düzenlemeler
Çin hükümetinin yeni bir ihracat düzenlemesi getirerek ihracata yönelik mevcut KDV iadelerini azaltması ve yeni ihracat vergilerini uygulamaya koyması olasıdır. Aslında, herkes bu olasılığın farkında ve olası zararı en aza indirmek için gerekli adımları atıyor. Düzenlemede bu değişiklik yapılırsa, ben şahsen bunu iyi bir haber olarak göreceğim, çünkü bu şekilde kötü haber beklentileri sona ermiş olacak. Kötü haber beklentilerinin sona ermesiyle birlikte, daha kötü bir durum da ortaya çıkmayacaktır. Bu düzenleme, gerçekten de Ekim ayı sonlarında yayınlanırsa, piyasadaki yüksek fiyatlar bir düzeltmeyle karşılaşabilir. Bu düzeltmeyi ise, yeni bir fiyat artış dalgası izleyecektir. Üstelik bu defa, fiyat artışları gerçek etkenlere bağlı olacak, yani hem maliyet artışı hem de talep nedeniyle gerçekleşecektir. Maliyet ve talebin etkisi azımsanamaz.
Çin'in geleceği ve aynı zamanda Çin çelik piyasasının geleceği umut doludur. Ben, Şangay'daki tüccarlar ve kendi durumun ile ilgili olarak da umutluyum. Önümüzde kırılacak rekorlar var. Gördüğümüz üzere, hisse senedi ve konut fiyatları yeni rekorlar kırıyor, o zaman çelik fiyatları neden rekor kırmasın? Sıcak sac tüccarlarına sözüm: zamana ayak uydurun!
Benim hayallerim sona ermeden devam edecek. Bana göre, Çin'deki çelik sektörünün gelişimi, Çin'in ülke olarak gelişimine çok benzemektedir. Yani, pürüzsüz değil fakat sürekli bir gelişmedir. Önümüzde uzanan yolun da pürüzsüz olmayacağını biliyorum. Ancak yol engebeli olsa da gelecek parlak görünmektedir.