Küresel uzun çelik üreticileri ve ihracatçıları birliği IREPAS’a göre küresel uzun mamul piyasası, önemli rotalarda tüketim düşük olduğu için arz-talep dengesizliği yaşamaya devam ediyor. Talebin Covid-19 salgınının ardından küresel ölçekte henüz tam olarak toparlanmadığı ve çoğu bölgede olumsuz etkenlerin hâkim olduğu görülüyor.
Türkiye, uzun mamul ihracatının önceki yıla kıyasla %60 gerileyerek ciddi bir şekilde gevşemesinden meydana gelen sorunlarla boğuşmaya devam ediyor. Depremden etkilenen bölgelerde inşaat projelerinin ve İstanbul’daki eski binaların yenilenmesiyle ilgili projelerin başlamasıyla birlikte yerel talepte bir toparlanma olması beklense de bu gelişmelerin piyasayı gerçek bir şekilde etkilemesi ekonomik nedenlerden dolayı zaman alacak. Ayrıca ihracat piyasasının zayıflığı da hesaba katıldığında oluşacak muhtemel talep artışının üreticiler için yeterli olmayacağı düşünülüyor. Bazı kaynaklar Türkiye’nin ortodoks ekonomik politikalarına dönmesinin istikrar ve görünürlük sağlayabileceğini düşünüyor.
Avrupa Birliği'nde uzun mamul piyasasının yapısal nedenlerden dolayı baskı altında kalması ise son kullanıcılardan gelen talebi etkiliyor. Konut ve endüstriyel bina inşaatlarındaki yavaşlık ve neredeyse hiç altyapı projesi olmaması yüzünden Avrupa’nın çoğu ülkesinde tüketim aşağı yönlü seyretti. Bununla birlikte enflasyon, yüksek faiz oranları ve düşük kamu harcamaları da ülke ekonomilerini ve çelik sektörünü olumsuz etkiledi. Küresel çapta artan siyasi gerilimler ve bunların doğurduğu sonuçlar da AB ekonomilerinin toparlanmasını engelliyor. AB’de çelik sektörü, inşaat ve olağan ticari faaliyetlerin yavaşladığı bir döneme girdiğimiz için, Temmuz ve Ağustos aylarında sessiz kalacak. Avrupalı üreticilerin bu dönem boyunca bakım çalışmalarına başlaması beklenirken üreticilerin nihai mamul stokları bulunduğu için bu bakım süreçlerinin uzayabileceği düşünülüyor. Öte yandan Avrupa aktif bir şekilde dış piyasalara satış yapmaya çalışsa da bölgede şiddetli bir rekabet var.
ABD çelik piyasası, yerel talebin yaz aylarının başında görülen geleneksel seviyelere kıyasla daha zayıf olacağına dair sinyaller veriyor. Ülkede imalat sektörü satın alma yöneticileri endeksi yedi aydır zayıflamaya devam ediyor ve yerel çelik fiyatları da satışların sınırlı kalması ve hurda fiyatlarının düşmesiyle gevşedi. Öte yandan bankacılık krizi ve yüksek faiz oranları da yeni özel projeleri olumsuz etkilemeye devam ederken yatırım fonlama süreçleri de daha pahalı ve zor bir hâl aldı. Devam eden altyapı projeleri ABD’li üreticilerin iyi seviyelerde kâr etmesini sağlarken yakın rotalar dışında ithal malzemenin rekabet gücünün de sınırlı kaldığı görülüyor.
Öte yandan Çinli entegre çelik üreticileri kabul edilebilir kâr seviyeleriyle çalışsa da küresel ölçekte verdikleri rekabetçi tekliflerle dış piyasalarda aktif rol oynamaya devam ediyor. Çin’in üretim tonajlarını düşüreceği beklenirken yerel talebin toparlanmasıyla birlikte piyasanın biraz rahatlayacağı ümit ediliyor. Bununla birlikte Çin hükümetinin yeni teşvikler açıklayacağı beklentisi de piyasa görünümünü olumlu etkiliyor.
Küresel uzun mamul piyasasında görülen arz-talep dengesizliği yüzünden korumacı politikaların uygulanması satışları daha da sınırladı. Avrupa Birliği koruma önlemlerini bir sene daha uzatırken belirli MENA ve Asya ülkeleri de kota sistemine dahil edilecek. Açık piyasalardaki rekabet oldukça yoğun geçiyor ve genelde Çin ve MENA merkezli tedarikçiler tarafından belirleniyor. Öte yandan küresel çapta karbon salımını düşürme faaliyetleri de devam ediyor.
Bu sebeplerden dolayı küresel uzun mamul piyasasının istikrarsız olduğu ve önümüzdeki çeyreğin de çok umut vermediği söylenebilir. Birçok bölgedeki siyasi beklentiler ve AB’de yaz tatili döneminin yaklaşması hem fiyatlandırma hem de talep açısından uzun mamul piyasasının durgun ve belirsiz geçeceğini gösteriyor. Tüketimin orta vadede toparlanması da beklenmiyor. ABD’de hurda fiyatlarında görülen düşüşün Temmuz ayında devam etmesi beklense de çelik üreticileri uzun mamul ihracatı yapabilmek adını marjlarını düşük tutabilir.
