Trump yönetiminin ABD limanlarına Çin gemileriyle sevkiyat yapan şirketlerden yüklü miktarda hizmet bedeli alma teklifi, 24-26 Mart tarihlerinde San Sebastian’da düzenlenen IIMA konferansının en fazla tartışılan konularından biri oldu. Bu ücretlerin uygulanıp uygulanmayacağı belirsizliğini korusa da ABD piyasasına sevkiyat yapmaya yanaşmayan şirketlerin sayısının artmasıyla birlikte ithal pik demir piyasasını olumsuz etkileyeceği çok açık.
ABD’nin uygulamak istediği hizmet bedeli, Çinli sevkiyat şirketleri, Çin üretimli gemi kullanan filolar ve 24 ay içinde Çin tersanelerinden gemi siparişi olan şirketler için 1 milyon $ ila 1,5 milyon $ arasında değişiyor. Kaynaklara göre bu teklifin tüm koşullarıyla kabul edilmesi durumunda piyasanın uğrayacağı zarar felaket seviyesinde olacak. Clarksons İş Geliştirme Müdürü Denny Sabah, kuru yük gemilerinin %47,1’inin Çin üretimli olduğunu, siparişlerin %71,6’sının ise Çin tarafından üretildiğini ifade etti. Bununla birlikte konteyner bazlı sevkiyatların %80’i de hizmet bedellerinden etkilenecek.
Bu sebeplerden dolayı bazı şirketler bu hafta ABD limanlarına sevkiyat yapmaktan kaçınmaya başladı. Hemen sevkiyatlı kargolarda sorun yaşanmasa bile daha uzun teslim süreli kargolar ya da gelecekteki sevkiyatlar ertelenebilir. Denny Sabah’a göre teklifin ne zaman yürürlüğe gireceği belli değil ve sevkiyat hâlindeki gemiler için risk devam ediyor. Konu hakkındaki son görüşme 26 Mart tarihinde gerçekleştirilecek.
SteelOrbis’in görüştüğü bazı Brezilyalı pik demir üreticileri, ABD’ye yapılan pik demir sevkiyatlarının bu durumdan nasıl etkileneceğini bilmediklerini ifade etti. Brezilyalı bir üretici, “Bu teklifin kabul edileceğine hiç ihtimal vermiyorum ama her şey mümkün. Navlun şimdilik yatay,” şeklinde konuştu. Brezilya’nın kuzeyinden ve güneyinden New Orleans’a navlun sırasıyla yaklaşık 20$/mt ve 25$/mt seviyelerinde yer alıyor.
Bunun aksine birkaç kaynak navlunun çoktan 3-5$/mt artış gösterdiğini, satıcının Çin çıkışlı olmayan sevkiyatlara yönelmesi durumunda ABD’ye teslimatın Mayıs-Haziran aylarında yapılacağını belirtti.
Bir tüccar, “Asıl sorun, hangi türden gemiler için hizmet bedeli alınacağının bilinmemesi. Yalnızca Çin üretimli gemiler için hizmet bedeli alınacaksa bunun alternatiflerini bulabiliriz. Ancak Çin’e gemi siparişi veren şirketler de dahil edilecekse işimiz zor olacak,” şeklinde konuştu.
