Manyetit cevheri, bir demir oksit mineralidir. Yaygın olarak bulunur ve çıkartılır. Manyetit ismi antik Yunan’da mıknatıs manasına gelen “magnes” kelimesinden gelmektedir. Genellikle siyah veya koyu renkte bulunan manyetit, metalik bir parlaklığa sahiptir. Kimyasal olarak Fe₃O₄ formülüyle ifade edilir. Endüstriyel olarak sıklıkla metal geri dönüşümü ve madencilik sektörlerinde kullanılır.
|
Kimyasal Formül: |
Fe₃O₄ |
|
Sertlik: |
Mohs skalasında 5.5 - 6.5 arasında ifade edilir. |
|
Yoğunluk (Özgül Ağırlık): |
5.2 g/cm³ |
|
Kristal Özellikleri: |
Kübik bir kristal yapısı bulunur. |
Manyetit, ferromanyetik bir mineraldir. Kendi dışında bir manyetik alanda manyetize olur ve mıknatıs özelliği kazanır. 580 °C'de manyetik özelliklerini tamamen kaybedecektir. Genellikle oda sıcaklığında olduğu sürece manyetik özelliklerini korur. Manyetitin saflığı onun mıknatıs özelliklerini etkileyecektir. Saflık oranı yüksek bir manyetit çok daha iyi manyetik özellikleri gösterir. Bu cevher oksitlenme gibi kimyasal değişimleri yaşarsa manyetik özelliklerini kaybedecektir.
Manyetit cevheri aşağıdaki gibi gözükür:
Manyetit cevheri içeriği ve yapısı sayesinde pek çok alanda sıklıkla kullanılır. Özellikle demir, çelik endüstrisinde cevher işlemesinde sıklıkla tercih edilir. İşte manyetitin kullanım alanları:
Demir Üretimi: Demir cevherlerini zenginleştirmek için manyetit kullanılır. Bu işlem sayesinde bildiğimiz demir elde edilir. Manyetit %72 oranında demir içeriğine sahip olduğundan dolayı sıklıkla tercih edilir.
Sinterleme: Sinterleme işleminde küçük demir cevherleri birleştirilerek işlenmesi daha kolay olan büyük formlara getirilir. Bu işlemde manyetit kullanılır.
Manyetit mıknatıs özelliğinden dolayı metal ve diğer mineralleri ayrıştırmak için kullanılır.
Metal Toz Pigment Üretimi: Manyetit metal tozların ve siyah pigmentlerin üretilmesinde kullanılır. Bu tozlar sıklıkla metal endüstrisinde parçalara şekil ve renk vermek için kullanılır.
Ağır Beton Yapımı: Manyetit kullanılarak üretilen betonlar yüksek yoğunluk içerir. Yüksek yoğunluğa sahip ağır betonlar ise nükleer reaktör gibi radyasyon yalıtımı gereken tesislerde kullanılır.
Dökümhanelerde Kullanımı: Manyetit, kalıp kumlarının bir bileşimi olarak dökümhanelerde sıklıkla tercih edilmektedir.
Seramik ve Cam Üretimi: Seramik ve camlarda renklendirme ve yapısal katkı için manyetit tercih edilir.
Katalizör Kullanımı: Gazlaştırma gibi kimyasal süreçlerde manyetit bir katalizör görevi görür.
Manyetit çıkarılırken genellikle açık ocak madenciliği kullanılır. Manyetit cevheri sık ve yüzeye yakın bulunabildiğinden, çıkarılmasında bu yöntem kullanılır. Ayrıca teknolojik açıdan daha az karmaşık olması ve düşük maliyetlerinden ötürü açık ocak madenciliği yöntemi tercih edilmektedir. Tabi coğrafi konum ve ekonomik şartlara bağlı olarak manyetitin çıkarılma yöntemi değişkenlik gösterebilir.
Manyetit cevheri çıkarıldıktan sonra kırıcı makinelere taşınır. Bu makineler ile büyük cevher parçaları daha küçük parçalar haline getirilir. Ardından ise öğütme yöntemi kullanılarak manyetit cevherleri toz halini alır.
Daha sonrasında ise öğütülmüş olan manyetitler ayrıştırma makinelerine yollanır ve burada diğer minerallerden ayrıştırılır. Bu ayrıştırma işlemi sırasında manyetitin manyetik özelliğinden yararlanılır.
Öğütülmüş ve zenginleştirilmiş manyetit tozu peletleme makineleri aracılığıyla küçük yuvarlak tanecikler haline getirilir. Sonrasında ise bu taneciklere sinterleme işlemi uygulanır ve dayanıklı bir form kazandırılır.
|
Ülke |
Büyük Üretim Bölgeleri |
Önemli Şirketler |
Üretim Miktarı |
|
Australia |
Pilbara, Karara, Gawler Kraton |
BHP Billiton, Rio Tinto, Fortescue Metals Group |
880 milyon ton |
|
China |
Liaoning, Hebei, Shanxi |
China Baowu Steel Group, Anshan Iron and Steel Group |
659 milyon ton |
|
Brazil |
Minas Gerais, Pará, Carajás |
Vale S.A. |
422 milyon ton |
|
India |
Karnataka, Odisha, Chhattisgarh |
NMDC, Tata Steel |
285 milyon ton |
|
Russia |
Kursk Magnetic Anomaly |
Metalloinvest, Severstal |
99 milyon ton (2019) |
|
South Africa |
Northern Cape, Sishen, Thabazimbi |
Anglo American, Kumba Iron Ore |
77 milyon ton (2019) |
Manyetit cevheri fiyatları piyasa koşullarına göre büyük değişim gösterebilmektedir. Burada demir içeriği, saflık oranı, tedarik zincirleri gibi şartlar fiyatın şekillenmesinde rol oynar. Ancak genel olarak manyetit cevheri ton başına 76 - 250 USD arasında fiyatlanmaktadır.
Kariyer.net - Sigortam.net - Arabam.com - Cimri - Emlakjet - Endeksa - HangiKredi - Neredekal.com - Chemorbis