Almanya’daki Ernst Abbe Uygulamalı Bilimler Üniversitesi tarafından gerçekleştirilen yeni bir bağımsız araştırma, AB’nin Çelik ve Metaller Eylem Planı kapsamında gündeme gelen hurda ihracat kısıtlamaları önerisini eleştirdi. Alman Çelik Geri Dönüşüm ve Atık Yönetimi Şirketleri Birliği ve Alman Metal Tüccarları ve Geri Dönüşümcüler Derneği (VDM) tarafından desteklenen araştırma, bu tür önlemlerin Avrupa’nın rekabet gücünü zedeleyeceğini ve yeşil dönüşüm sürecini sekteye uğratacağını ortaya koydu.
Hurda ihracat yasağı neden sorun teşkil ediyor?
Araştırma, geri dönüştürülmüş çeliğin sürekli temin edilebilen ve hayati bir hammadde olduğuna dikkat çekti. Yeniden eritilerek elde edilen geri dönüştürülmüş çeliğin ton başına yaklaşık 1,66 ton emisyonu engellediği belirtildi. Avrupa’nın net hurda ihracatının arz fazlasından değil, zayıf yerel talepten ileri geldiği vurgulandı. Ayrıca AB’nin, özellikle paslanmaz çelik hurdası gibi yüksek kaliteli hurda türlerinde ithalata bağımlı olduğu göz önünde bulundurulduğunda ihracat yasağının ters etki yaratacağı hatırlatıldı.
Ticaret ve karbonsuzlaşmanın önündeki riskler
Araştırmaya göre ihracata getirilecek kısıtlamaların, piyasalarda bozulmalara yol açabileceği, ticaret akışlarını yeniden yönlendirebileceği ve misilleme riskini artırabileceği ifade edildi. Bununla birlikte Avrupa’nın yüksek kaliteli ithal hurdaya erişimini azaltıp küresel hurda kullanımını düşürerek dünya genelinde emisyonların yükselmesine sebep olabileceğinin altı çizildi. Sonuç olarak ihracat kısıtlamalarının AB çelik sektörünü güçlendirmediği gibi karbonsuzlaşmanın hızını keseceği kaydedildi.
Politika önerileri
Araştırma, ihracat yasakları yerine yapısal sorunların çözülmesi önerisinde bulundu. Avrupa’da yüksek enerji maliyetlerinin düşürülmesi, hurda ayrıştırma ve ön ayrıştırma teknolojilerinin kullanımının hızlandırılması, kalite ve sertifikasyon standartlarının oluşturulması ve hurda kalitesinin iyileştirilmesi ve talebin canlandırılması için yatırımların desteklenmesi çözümler arasında yer aldı.
Sektör temsilcilerinin tepkisi
Avrupa Geri Dönüşüm Endüstrileri Konfederasyonu (EuRIC) Genel Sekreteri Julia Ettinger, ihracat kısıtlamalarının doğru bir araç olmadığını ve AB’nin, enerji maliyetlerinin azaltılması ve yüksek kaliteli geri dönüşüm yatırımları gibi gerçek çözümlere odaklanması gerektiğini belirterek bahsi geçen araştırmanın bulgularını teyit etti. Alman Çelik Geri Dönüşüm ve Atık Yönetimi Şirketleri Birliği Genel Müdürü Guido Lipinski ise Avrupa geri dönüşüm sektörünün küresel ölçekte rekabetçi olduğunu, ihracat kısıtlamalarının rekabetçiliği zayıflatacağını ve hurda arzını korumak yerine zarar vereceğini aktardı.
Araştırmada gelecekteki asıl zorluğun hurda hacmi değil kalitesi olacağı sonucuna varılırken, AB’li politika yapıcılara hem rekabet gücünü hem de iklim hedeflerini destekleyecek dengeli politikalar geliştirmeleri çağrısı yapıldı.
