Küresel kütük piyasasına bakış: Hızlanan alımlar ve Rusya’nın ihracat vergisi beklentileri iyileştirdi

Bu hafta küresel kütük piyasasında yaşanan birkaç sürpriz piyasa beklentilerini olumlu etkiledi. Rusya aralarında kütük de bulunan birçok ürün için ihracat vergisi uygulamaya başladı. Bu nedenle tedarikçilerin fiyatlarını verginin yarattığı etkiyi dengelemek amacıyla %7’e kadar artırabileceği duyuldu. Bu artışın kabul edilip edilmeyeceği belli olmasa da piyasada artış ihtimalleri konuşulmaya başladı. Öte yandan Çin piyasası sınırlı bir aralıkta dalgalı hareket etse de Asya’da bir grup üreticinin büyük tonajlı satışlar yaptığı ve bu nedenle fiyatları artırmaya karar verdiği duyuldu.

Rus hükümeti aralarında çelik ürünler ve hammaddeler de bulunan bir grup ürün için ihracat vergisi getirme kararı aldı. Daha önce vergilerin uygulanacağı süreye dair bir belirsizlik olsa da resmi belgelere göre ihracat vergisinin 1 Ekim 2023 ve 31 Aralık 2024 tarihleri arasında geçerli olacağı kesinlik kazandı. İhraç edilen ürünler vergiler için dolar-ruble kuruna bağlı olarak değişecek ve %7’den başlayacak.

Rusya hükümetinin dün çelik ve hammadde ihracatına 2024 yılının sonuna kadar vergi uygulanmasına yönelik karar açıklamasının ardından Karadeniz kütük piyasası durumun etkilerini değerlendiriyor. Piyasa oyuncularının çoğu, günün sonunda ihracatçıların vergiyi benimsemeleri ve kârlarını devletle paylaşmaları gerektiğini kabul edeceklerini düşünüyor. Fakat şimdiden bazı bağlantıların iptal olduğuna ve tekrar pazarlığa oturulduğuna, tedarikçiler tarafından daha yüksek fiyatların masaya sürüldüğüne yönelik bazı söylentiler mevcut. Henüz çok fazla yeni teklif olmasa da birkaç üretici resmi olmayan fiyatlarını geçen hafta 470-480$/mt FOB’dan yapılan bağlantı seviyesine kıyasla 490-500$/mt FOB’dan açıkladı.

Türk piyasa oyuncuları hafta sonuna doğru Rusya’daki ihracat vergilerinin etkilerini ve Ekim ayında teslim edilmesi planlanan kargoların kaderinin ne olacağını konuşmaya başladı. Kaynaklar detay vermese de bazı pazarlıkların yeniden başladığını öne sürdü. Öte yandan Rusya ve Donbas çıkışlı kütük için teklif seviyeleri belirsiz kaldı ve Ekim sevkiyatlı olarak 515-520$/mt CFR aralığında, hemen sevkiyaatlı ise 550$/mt CFR seviyesinde oldukları tahmin edildi. Bu nedenle Türk piyasa oyuncuları piyasanın netlik kazanmasını bekledi. Rusya’nın dışında Cezayir’den 525-530$/mt CFR’dan, Asya’dan 535-545$/mt CFR’dan ve Körfez ülkelerinden yine 535-545$/mt CFR aralığından teklifler verildi. Kaynaklar kısa vadede farklı menşeli malzemelerin, Rusya’daki fiyatlara bağlı olarak Türkiye’nin ilgisini çekebileceğini düşünüyor. İç piyasada İskenderun bölgesinde 550$/mt fabrika çıkışı seviyesinden pazarlık yapıldığı söylendi. Önceki bağlantılar 525$/mt fabrika çıkışı aralığından yapılmıştı. Bu bilgi henüz teyit edilmese de çoğu oyuncu fiyatların yüksek olmasına rağmen bağlantıların gerçekleştiğini söylüyor. Bazı kaynaklara göre inşaat demiri için 600$/mt seviyesi kabul edilebilir olurken bölgedeki en son fiyatlar 575$/mt fabrika çıkışı seviyesinde yer aldı.

Kuzey Afrika geçici süreliğine dış piyasalara kütük teklifi verdi. Bu haftanın başında Algerian Qatari Steel (AQS) Ekim-Kasım sevkiyatlı olmak üzere 489-495$/mt FOB aralığından birçok ticaret şirketine 120.000 mt’a kadar kare kütük pozisyon kargosu satışı gerçekleştirdi. Bunların bazıları halihazırda Tunus gibi Kuzey Afrika ülkelerine 520-525$/mt CFR aralığından teklif ediliyor olabilir. Türkiye’nin ise Cezayir çıkışlı ürün için 525-530$/mt CFR aralığından teklif almaya başladığı duyuldu. Bu fiyat aralığı, “temiz menşeli” olduğu, sevkiyat süresi kısa olduğu ve makul bir seviyede yer aldığı için Türk alıcılar tarafından kabul görebilir olarak değerlendiriliyor.

Endonezyalı başlıca üretici, birkaç gün önce bazı kütük bağlantılarının yüksek seviyelerden gerçekleştirilmesinin ve Çin’de hammadde fiyatlarında görülen artışın ardından kütük fiyatlarını 10$/mt yükseltti. Böylelikle Endonezya çıkışlı 3SP ve 5SP kütük için verilen yeni teklifler 500-505$/mt FOB bandında yer alan bir önceki fiyatlara kıyasla sırasıyla 510$/mt FOB ve 515$/mt FOB seviyelerine çıktı. Fiyat artışlarının ardında yatan bir diğer sebep de alımların toparlanması oldu. Kaynaklar, Dexin Steel’in tüccarlara 50.000 mt’a kütüğü 502$/mt FOB’dan, daha sonra da yaklaşık 20.000 mt kütüğü 506$/mt FOB’dan sattığını belirtti. Şirket bugün yaklaşık 506-510$/mt FOB’dan yaklaşık 60.000-80.000 mt malzeme sattı. Tüccarlara yapılan en son satışlar kısmen daha önceden yapılan pozisyon kargolarının taahhütlerini yerine getirmek için gerçekleştirilirken bir kısmı da vadeli satışlar için yapıldı. Malezya çıkışlı 3SP ve 5SP kütük tekliflerinin 510$/mt FOB’da yer aldığı öğrenildi.

Çin çıkışlı 3SP kalite kütük için kabul edilebilir seviye hafta başında 5$/mt artarak 500-510$/mt FOB bandına çıktı. İç piyasadaki fiyatlar, vadeli fiyatları takip ederek sınırlı bir aralıkta dalgalı hareket etti.

Güneydoğu Asya ithal kütük piyasası bu hafta biraz toparlandı ve talebin cansız seyretmesine rağmen bazı alıcılar fiyatların yükseldiğini görerek sınırlı miktarda alım yaptı. Filipinler’de 130 mm ebatlı 5SP kütük için kabul görebilir fiyat seviyesi geçtiğimiz hafta kaydedilen 510$/mt CFR’a kıyasla 515-520$/mt CFR bandına çıktı. Ayrıca bir tüccarla 519$/mt CFR’dan pazarlıklar yapıldığı duyuldu. Rusya’nın Uzak Doğu limanlarından sevkiyat yapan üreticiler 3SP kütük için son bağlantıları Tayvan’a 500$/mt CFR’dan gerçekleştirdi. Buradan verilen bir önceki teklifler 500-505$/mt CFR ve bağlantı fiyatları da 495$/mt CFR seviyelerinde yer almıştı. İran çıkışlı 10.000 mt kütüğün yaklaşık 505$/mt CFR Tayland seviyesinden satıldığı bildirilirken Güneydoğu Asya’ya yapılan bir önceki İran çıkışlı bağlantı 498-503$/mt CFR’dan gerçekleştirilmişti.

Bu hafta alıcılar alımlarını ertelediği için İran’da kapatılan yeni kütük ihracat ihalesi olmadı. Bir üretici 25 Eylül tarihine kadar 30.000-60.000 mt kütük için sevkiyatı Kasım’ın ilk yarısında yapılmak üzere ihale açtı. Bazı kaynaklar tedarikçinin 475$/mt FOB’un üstünden satış yapmayı hedeflediğini ancak bunun altında karşı teklif verildiğini ifade etti. İç piyasada ise borsaya 465$/mt (21.500 IRR/kg) fabrika çıkışı seviyesinden Ekim teslim 10.000 mt kütük teklifi verilse de alıcı olmadı. Asya’da 10.000 mt kütük için 505$/mt CFR Tayland seviyesinden satış yapıldığı duyulurken aynı bölgeye yapılan önceki satışlar 498-503$/mt CFR bandında yer almıştı.

Bu hafta Hindistan çıkışlı kütük için referans fiyatlar geçen haftaya kıyasla değişmeyerek 505-513$/mt FOB aralığında yer almaya devam ederken üreticiler ise 515-520$/mt FOB aralığından satış yapmayı hedefledi. Fakat piyasada bir sessizlik hakim ve tedarikçiler iç piyasa satışlarındaki toparlanmadan destek gördükleri için ihracat satışlarıyla çok fazla ilgilenmiyor. Piyasa kaynakları, devlete bağlı bir çelik üreticisinin 90 mm kütük için ihale açtığını fakat durgun piyasa koşullarında en yüksek karşı teklifin 500-505$/mt FOB aralığına yakın olmasının beklendiğini belirtti. Öte yandan Hindistan iç piyasasına bakıldığında Mumbai’de ticari kalite kütük fiyatları 1.000 INR/mt artışla 47.000 INR/mt (564$/mt) seviyesinde yer aldı.

* - Bağlantı fiyatları