Avrupa'nın Ağustos ayı ile birlikte çeşitli dönemlerde tatil yapması ve buna bağlı olarak iş yavaşlatması nedeniyle inşaat demirinde son kullanıcı talebi tatil öncesindeki gibi durgun seyrediyor. Üretim durduran veya yavaşlatan fabrikalar nedeniyle azalan arza rağmen sürekli düşüş kaydeden demir fiyatlarıyla birlikte Avrupalı tüccarlar yüksek stok seviyelerinden çekiniyorlar ve ihtiyaçları dahilinde alım yapıyorlar. Yerel piyasalarında düşük seyreden inşaat demiri fiyatları nedeniyle ihracat pazarlarına ağırlık veren İtalyan ve İspanyol üreticiler, hedef pazar olarak kuzey Afrika ülkelerinin yanı sıra Yunanistan ve Romanya'yı görmektedir.
Romanya iç piyasasında geçen haftaya göre yaklaşık % 8'lik bir düşüş kaydeden yerel inşaat demiri fiyatları 880 -890€/mt müşteriye teslim seviyelerinden 810-820€/mt müşteriye teslim seviyelerine kadar geriledi. Bu nedenle Romanya piyasasına ihracatçı konumunda bulunan İtalya, Polonya ve İspanya gibi ülkelerin dışında söz konusu pazarda paylarını artırmak isteyen Türk üreticiler, bu ülkeye olan ihracat tekliflerini geçen haftaya göre yaklaşık 150$/mt düşürdü. İki hafta öncesine göre Türkiye'den yapılan 1.300$/mt CFR seviyelerini 1.150$/mt CFR seviyelerine kadar indirdiler. Önümüzdeki haftadan itibaren 1.100$/mt CFR Romanya seviyelerinden tekliflerin verilmesi ihtimali güçlü görünüyor.
Bulgaristan yerel piyasasında da geçen haftaya oranla inşaat demiri fiyatları oldukça geriledi. Geçtiğimiz hafta 825-835€/mt depo çıkışı/müşteriye teslim seviyelerinde seyreden inşaat demiri fiyatları yaklaşık 50-60€/mt gerileyerek 770-780€/mt depo çıkışı/müşteriye teslim seviyelerine kadar geriledi. Son iki ayda son kullanıcı talebindeki yavaşlamanın yanında yerel tüccara İtalya, İspanya, Türkiye, Çin ve uluslararası tüccarlar tarafından teklif edilen düşük seviyelerdeki ürünler ve yerel bir üreticinin fiyatlarını 770-780€/mt fabrika çıkışı seviyelerine çekmesi, Bulgaristan iç piyasasında fiyat seviyelerinin gerilemesine neden oldu.
Türkiye yerel inşaat demiri pazarında da diğer Avrupa pazarları gibi inşaat demiri fiyatları geçen haftaya göre düşüş gösterdi. Bunun en büyük sebebi olarak 2008 yılı başından itibaren Türk üreticiler tarafından özellikle Dubai pazarına yoğun ve yüksek seviyelerden yapılan inşaat demiri bağlantılarının Temmuz ayı ortası ile Ağustos ayı ortası aralığında yapılamamış olması gösterilebilir. Uluslararası ticaret yapan tüccarların geçtiğimiz aylarda Türk üreticilerden önceden bağladıkları inşaat demirini Türk üreticilerin 1.550$/mt CFR Dubai seviyelerinin altında yaklaşık 1.350-1.400$/mt CFR seviyelerinden Dubaili yerel tüccarlara teklif etmesi ve bu seviyelerden bağlantılar yapmaları nedeniyle Türk üreticilerin Ekim ayı sevkiyatlı olarak teklif ettikleri 1.550$/mt CFR Dubai teklifleri kabul görmemektedir. Ancak bazı Türk üreticilerin CARES sertifikalı inşaat demirini Ekim ayı sevkiyatlı olarak 1.200$/mt CFR Dubai seviyesinden Dubaili tüccarlara teklif ettikleri duyulmuştur.
Türkiye yerel inşaat demiri piyasasında fiyatlar KDV dahil 1.370-1.420 YTL/mt fabrika ve depo çıkışı seviyelerinde yer almaktadır. Geçen haftaya göre yaklaşık 100 YTL/mt'luk düşüş kaydeden inşaat demiri fiyatlarının son kullanıcı talebinde bir artış veya Türkiye'den ihracat teklif seviyeleri ve bağlantılarında pozitif bir gelişme olmaması durumunda düşmesi kaçınılmaz gibi görünüyor. Türk üreticiler Dubai dışındaki bölgelere 1.080-1.150$/mt FOB Türkiye seviyelerinden teklifler yapmaktadır.
Dubai yerel piyasasında neredeyse bütün tüccarların stok seviyeleri çok yüksek seviyelerde seyrediyor. Bu nedenle alımlarını yavaşlatmayı düşündükleri duyulmaktadır. Dubai yerel piyasasında çeşitli seviyelerde teklif edilen yoğun miktardaki inşaat demiri ve yüksek seviyelerde seyreden stoklar nedeniyle yerel piyasa fiyatlarının yumuşayabileceği uyarısını yapan yerel tüccarlar, piyasanın ayakta kalabilmesi için ucuz mal alımından kaçınılması gerektiği görüşünü paylaşıyorlar.
Genel olarak Avrupa ve Orta Doğu pazarlarında üretici ve tüccarlar Eylül ayının başlaması ile birlikte hammadde fiyatlarının yanı sıra nihai mamül fiyatlarının da artmasını umuyorlar. Bu beklentinin ardında yatan nedenleri şöyle sıralayabiliriz;
- Eylül ayında başlayıp bitecek olan Ramazan boyunca inşaat çalışmalarının yavaşlayacağı beklentisi ve Ramazan ayının bitmesi ile birlikte Orta Doğu'da hızlanması düşünülen inşaat çalışmaları ve inşaat demiri talebindeki olası artış.
- Önceden pozisyon almış ve Dubai'ye bağlantılar yapan uluslararası tüccarların ellerindeki malzemelerin azalması nedeniyle, Dubaili tüccarların Türk üreticilerden nihai mamül alımına başlama olasılığı.
- Dubai'nin demir talebi ve yapılması olası yeni bağlantılar nedeniyle dünyanın en büyük hurda ithalatçısı konumundaki Türk üreticilerin Avrupa ve ABD'den yüklü miktarda hurda bağlantıları yapma olasılığı ve hammadde fiyatlarının ve buna bağlı olarak Avrupa ve Türkiye yerel pazarlarında nihai mamül fiyatlarındaki olası artış.
- Avrupa ve Türkiye'de stok seviyeleri düşük seyreden yerel tüccarların artan fiyatlar karşısında stoklarını artırma düşünceleri ve yoğun alım karşısında fiyatların artış olasılığı.
Üretici-tüccar-son kullanıcı üçgenindeki yukarıda sözü edilen senaryoların ne derecede gerçek olacağını önümüzdeki haftalarda hep birlikte göreceğiz.
1€ = 1.472 ABD$
