Birçok çelik ürününün ticaretini, kısmen üretimini de gerçekleştiren, dört ülkede, bununla birlikte Türkiye'de de temsilcilik bürosu bulunan, 2008 yılı satış cirosu dört milyar dolara ulaşan Çinli trader ZMI'ın CEO'su Yao Fang'la şirket yapıları, Çin'deki ve uluslararası piyasalardaki faaliyetleri hakkında ve Türkiye başta olmak üzere ihracat piyasalarının genel görünümü üzerine konuştuk.
Bize ZMI'ın faaliyetlerinden bahsedebilir misiniz? Şirketin genel merkezi nerede yerleşik ve ağırlıklı olark hangi ürün ve piyasalar alanınızda yer alıyor?
ZMI'ın faaliyet alanında çelik, demir cevheri ve ferroalyajlar bulunmaktadır. Şirket, mühendislik projesi dağıtımı, elektromekanik ekipman, otomobil parçaları, enerji ve petrol ürünleri vs gibi iş alanlarının da dahil olduğu bir çok sektörle ilgilenmekte ve bu sektörlere sevkiyat yapmaktadır. Başlıca ürünlerimiz arasında yassı ürünler (sıcak/soğuk/galvanizli/boyalı sac), uzun ürünler (filmaşin/nervürlü inşaat demiri), yarı ürünler (kütük/slab), borular ve profiller bulunuyor. 2008 yılında satış gelirlerimiz 27,2 milyar RMB (3,98 milyar $) seviyesinde gerçekleşti. Toplam ihracat ve ithalatımız 118 milyon $ olurken bunun 50,9 milyon $'ını ithalat oluşturdu. Bu da, Zhejiang'da bulunan ithalat-ihracat şirketleri arasında uzun yıllardır lider konumda olmamızı sağladı.
Zheijang eyaletinin Hangzhou şehrinde bulunan ZMI, öncelikli olarak hükümet tarafından desteklenen büyük bir şirkettir. Çin'de çok sayıda üretim üssü kurduk ve büyük bir pazar ağı oluşturduk. Şu anda, Hong Kong, Guangzhou, Pekin, Şanghay, Ningbo, Changsha, Guiyang ve başka şehirlerde 19 bağlı kuruluşumuz bulunuyor. Uluslararası alanda ise İstanbul, Dubai, Ho Chi Minh City ve Seul'da temsilcilik bürolarımız bulunuyor. Uzun yıllara dayanan faaliyetlerimiz süresince, hem yerel hem de yabancı piyasalarda çelik ürünü imalatçıları ve tedarikçileriyle istikrarlı ve sağlam iş ilişkileri kurduk. Baosteel, Ansteel, Wisco, Burwill Resources, Conares, Noble Resources, Duferco, Primary Industry, JFE ve MMK gibi büyük şirketlerle işbirliği içindeyiz. Piyasadaki toplam gücümüzü artırmamızla sektördeki etkili şirketlerden biri olma konumuna ulaştık.
Ticaret temelinde, imalat sektörüne bağlı ve ilgili ürünleri getirmek için çelik sektörüne odaklı kalarak düzenli olarak küresel alım-satımla ilgileniyoruz. Geniş kapsamlı katma değer yaratma kabiliyeti ve rekabet edebilirliğimizle dünya çapında bir trader olmayı hedefliyoruz.
ZMI'ın ihracat performansını ve bu bağlamda uluslararası ihracat piyasalarındaki rekabeti nasıl değerlendiriyorsunuz?
Eskiden bir kamu kuruluşu olan ZMI, uluslararası ticaret şirketleri arasında en eskilerden bir tanesi. Hem uluslararası ticaret hacmi hem de uygulama deneyimi açısından en başarılı şirketler arasında yer alıyoruz. Bununla birlikte tabii ki bu sektörde faaliyet gösteren hem yerel hem de uluslararası rakiplerimizle karşılaşmak zorundayız. Ama unutmamak gerek ki, dünyanın en büyük üreticisi ve tüketicisi olan Çin, en önemli ihracatçı ülke konumunda. Çin'de yerleşik güçlü bir uluslararası trader olan ZMI da, Çin'den yapılan ticarette bu anlamda büyük avantaja sahip olacaktır.
En önemli pazarlarınız hangileri? Ticaret hacminiz nedir?
En önemli pazarlarımız, Türkiye, Orta Doğu, ASEAN ülkeleri, Kore ve Çin yerel pazarı. Dünya genelinde gelişmiş bir pazarlama ağı kuruyoruz. 2009 yılında toplam çelik ticaret hacmimiz 900.000 mt'u aştı. Yerel çelik ticaret hacmimiz ise yaklaşık 1,5 milyon mt.
Üretim veya işleme tesisiniz bulunuyor mu? Bulunuyorsa bu tesisler hangi ürünlere yönelik?
Changshu Everbright Material Technology Co. Ltd: Muhtelif çelik levha, galvanizli çelik levha, boyalı çelik levha ve aşınmaya dayanıklı alüminyum-çinko alaşımlı levha üretmektedir. (http://www.cebmt.com/en/g_gsjx.htm)
Guizhou Yaye Ferroalloy Liability Co, Ltd.: Dört adet 6300 KVA ark ocağı ve bir 4000 KVA pota ocağı bulunan bu ortak girişim şirketi yılda 100.000 mt siliko-mangan, orta ve düşük karbonlu ferro-mangan ve yüksek karbonlu ferro-mangan, ferro-silikon vb. üretmektedir.
Jiangshu Xianggang Materials Steel Distribution Co.Ltd.: Gemi sacı ön işlem hattı ve depolama faaliyetleri.
Zhejiang Friendship Shipyard Co, Ltd.: Gemi sacı, gemi ekipmanı ve diğer ilgili malzemenin tedarik zincirini yaratır. Gemi ihraç eder.
Türkiye'deki faaliyetlerinize ne zaman başladınız ve hedefleriniz neler?
ZMI'ın kuruluşundan bu yana Türkiye'ye Çin malı çelik ürünleri ihraç etmekteyiz. 2008 yılı mart ayında, stratejik bir karar alarak Türkiye'de temsilcilik bürosu açmaya dair plan oluşturduk. Bir yıl sonra, 2009 yılı haziran ayında İstanbul'da Perdemsaç Plaza'da Türkiye bağlantı bürosu kuruldu. Bu büro, ZMI'ın yurt dışındaki dördüncü bürosudur.
Türkiye piyasasındaki hedefimiz, son kullanıcılarla iletişimimizi artırmak, akıcı bir alım-satım ağı kurmak, hizmet kalitemizi geliştirmek ve uluslararası ticaret zincirini kısaltmaktır. Türkiye'den Doğu Avrupa, Kuzey Afrika ve BDT piyasalarıyla da ilgilenebiliyoruz. ZMI'ın Türkiye bürosu önemli bir uluslararası alım-satım üssü haline geldi.
Türkiye piyasası için özellikle hangi yassı ürünlere odaklanmayı hedefliyorsunuz?
Türkiye yassı haddelenmiş ürün piyasasında, sıcak, soğuk haddelenmiş ürünler, galvanizli rulolar ve özellikle galvanizli şeritlerle, bunların yanı sıra da boyalı sac ve sıcak haddelenmiş levhalarla ilgileniyoruz. Bu kategoriler başlıca yassı ürünlerimiz. Türkiye yerel piyasasını ve ithalat vergi rejimini göz önüne alarak daha çok galvanizli ve boyalı saclara odaklanacağız.
Çin menşeli malzeme alımında Türkiye'nin potansiyelini nasıl değerlendiriyorsunuz?
Çinli çelik tedarikçileri için Türk piyasası çok önemli potansiyel bir alıcı. Son yıllarda Türkiye ekonomisi çok hızlı kalkınıyor. Çelik tüketimi de oldukça hızlı artıyor. Dünyanın en büyük çelik ihracatçısı olan Çin, Türkiye piyasasına tedariki az olan bu ürünlerde bu sıkışıklığı giderici bir rol üstlenebilir.
Gelecek yıl Çin çelik piyasası hakkındaki genel düşünceniz nedir?
2009 yılında Çin'in ham çelik üretimi 600 milyon mt'u aştı. Bu tonaj gelecek yıl daha da artabilir. Çin hükümeti yerel piyasayı genişletmek için elinden geleni yapıyor. Ancak sürdürülebilir bir kapasite artışına paralel tüketimi yakalamak henüz çok zor. 2009 yılının ikinci yarısından itibaren Çinli üreticiler pazarlama stratejilerini değiştirdiler. Daha önce ihracat yapmayan bazı üreticiler kendi ihracat şirketlerini kurdu. Üreticiler artık ihracata daha fazla önem veriyorlar. Gelecek yıl çelik ihracat hacminin ve bu ihracattaki yüksek katma değerli ürün payının artmasını bekliyoruz. Fiyatlara gelince, fiyatlarda daha sık dalgalanmalar görülecek. Yine de genel artış seyri değişmeyecek.
Hem yerel hem de ihracat piyasalarında Çin yassı ürün fiyatlarının yeniden arttığını görüyoruz. Bu seyrin devam etmesini bekliyor musunuz ve eğer bekliyorsanız sizce bu artışın kapsamı ne olacaktır?
Çin yerel piyasasında yassı ürün fiyatlarının artmasının ana nedeni maliyetlerin yükselmesidir. Demir cevheri ve metalürjik kok fiyatları bu yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Nakliye masrafları da artıyor. Bu etkenler yassı ürün fiyatlarının artmasına neden oldu. Bununla birlikte, son kullanıcı piyasasında tüketim ciddi ölçüde artmadı. Stok miktarı yüksek seviyelerde kalmayı sürdürüyor. Şu anda trader'lar ve üreticiler mali kaynak problemlerinin çok fazla baskısı altında değiller. Bu nedenle piyasanın, masrafları karşılamak için değerinin altında satışlara yönelmesi gerekmiyor. Satışlar o kadar iyi olmasa da, piyasa fiyatları maliyet nedeniyle arttı. Dolayısıyla bu şartlar altında, hammadde fiyatlarında büyük artışlar görülmeye devam etmediği sürece fiyat artışlarının yüksek oranlarda olacağını veya bu artışların uzun süreli olacağını düşünmüyoruz. Buna karşın, fiyatlar üzerinde daha fazla etkiye neden olabilecek olan devletin mali ve para politikası değişiklikleri bizi daha çok ilgilendiriyor.
Körfez'deki mevcut durum hakkında ne düşünüyorsunuz. Normalde Körfez ülkeleri net nihai çelik ithalatçısıdır. Bu bölgede, yakın gelecekte talepte bir canlanma bekliyor musunuz?
Körfez'de yakın zamanda talebin canlanması pek muhtemel gözükmüyor.
Bu bölgedeki inşaat sektörü de yakında canlanacak gibi değil. Borç krizi inşaat sektörünü daha da vurdu.
BAE ve Suudi Arabistan inşaat demiri piyasasındaki durgunluk bir yıldan uzun süredir devam ediyor ve son zamanlarda Suudi Arabistan piyasası daha da geriledi. Böylesine cansız bir uzun ürün piyasası kısa süreçte iyileşmeyecektir.
Sıcak ruloya Orta Doğu'dan gelen talep yarı yarıya azaldı, boru tesisinin satışı cansız. Dolayısıyla sıcak ruloya olan talep az. Bu durum kısa vadede gelişme göstermeyecektir.
Orta Doğu'daki müşteriler yaygın olarak kredi sorunlarıyla karşı karşıya. Bu durum da kısa vadede değişmeyecektir.
Başka hangi piyasaların potansiyel alıcı olarak önem kazanacağını düşünüyorsunuz?
Öncelikle her zaman bazı agresif Çinli alıcılar olduğunu belirtmemiz gerekir. Ancak bununla birlikte Çin dünyanın en büyük üreticisi, dolayısıyla hurda, pik demir, kütük ve slab gibi yarı ürünler Çin piyasasında rağbet görecektir. Öte yandan, Kuzey Afrika ve Güney Amerika ülkelerinde uzun vadeli birçok inşaat projesi var. Dolayısıyla bu iki bölge de göz ardı edilemez.
