Çin, 2023 yılında, başta inşaat sektörü olmak üzere iç piyasadaki talebin azalması ve gücünü koruyan üretimle birlikte küresel çelik piyasasında büyük bir pay elde etti. SteelOrbis, 2024 yılına dair beklentilere ilişkin birçok Çinli tüccar ve çelik üreticisi ile görüştü.
2023 yılı Çin’in çelik ihracatının 2016’dan bu yana en güçlü olduğu yıl oldu
2023 yılında Çin’den yapılan toplam nihai mamul ihracatının yıllık %34 artışla 90 milyon mt’a ulaşması bekleniyor. Bu da 2016 yılından bu yana en güçlü yıl olacağına işaret ediyor. Artışın çoğu sıcak rulo sac ihracatından geliyor. Yılın ilk 11 ayında sıcak rulo sac ihracatı yıllık bazda %73 artış kaydetti. Çelik ihracatının nispeten yüksek seviyelerde yer almasının sebebi olarak, tedarikçilerin ihracata dönmesine neden olan iç piyasadaki cansız talep gösteriliyor. Aynı zamanda Güneydoğu Asya ülkelerindeki altyapı çalışmaları ve Tek Kuşak Tek Yol projesinin de Çin’in çelik ihracatındaki artışa katkıda bulunan diğer faktörler olduğu ifade ediliyor.
Ayrıca sıcak rulo sac ihracatını teşvik eden en önemli etken ihracat fiyatlarındaki düşüş oldu. Çinli üreticilerin ortalama sıcak rulo sac ihracat fiyatları, yıllık %15 ya da 102$/mt düşüşle 596$/mt FOB seviyesinde kaydedildi. Çin’deki büyük bir piyasa oyuncusu, “Genelde iç piyasada talep cansız olduğunda 2014-15 döneminde olduğu gibi ihracat artar. 2023 yılında iç piyasada talep zayıftı ancak çelik ihracatını artıran bir diğer sebep ise yuanın değer kaybetmesi oldu,” yorumunu yaptı.
Yılın son haftalarında, vadeli sıcak rulo sac fiyatlarının çelik üretimini kontrol altına alma çabaları ve banka faiz oranlarının düşeceği söylentileri sonucu artmasıyla Çin piyasasında toparlanma görülürken hem iç hem dış piyasalarda sıcak rulo sac satışları Çin’deki soğuk havaya bağlı olarak oldukça yavaş seyretti. Aynı zamanda çoğu piyasa oyuncusu önümüzdeki dönem için olumsuzdan ziyade olumlu beklentiler içinde ya da en azından KDV’siz satış yapan tüccarların piyasayı domine etmesiyle, Çin’in sıcak rulo sac ve yassı ihracatının gücünü koruyacağı düşünülüyor.
Bir çelik üreticisi, “Çin’deki KDV’siz satışlar düşük maliyet avantajı ve küresel piyasada pay elde etme gibi sebeplerden dolayı 2013 yılında güç kazanacak. Nispeten zorlu şartlar altında KDV’siz satışların önümüzdeki yıl da devam etmesi bekleniyor. Çin ekonomisi şu an kötü durumda, devlet bankaları da KDV’siz satışlara göz yumuyor, bu yüzden hükümetin bu soruna bir çözüm bulamayabileceği düşünülüyor,” şeklinde konuştu.
2024 yılına dair beklentiler
2024 yılında, Çin'de yerel çelik talebinin başlıca segmentlerde yatay seyretmesi veya genel olarak hafif bir artış göstermesi bekleniyor. Ülkede hükümetin mega şehirlerde köylerin yeniden inşası, teslimat garantili konut projelerinin devam etmesi ve gayrimenkul sektöründeki satın alma kısıtlamalarının gevşetilmesi de dahil olmak üzere açıkladığı teşvik politikalarının konut sektörünün görünümünü iyileştireceği düşünülüyor. Bu gelişmeler yerel çelik talebinin artmasına katkıda bulunarak ihracatın 2023 yılına kıyasla azalmasını beraberinde getirebilir.
Ancak piyasa oyuncularının hepsi yerel talep konusunda bu kadar iyimser değil. Bir çelik üreticisi SteelOrbis’e yaptığı açıklamada, “Bence Çin'de yerel talep halen düşük çünkü konut sektörünün görümümü değişmedi. Çelik talebinde bir artış görülürse, bu durum altyapı veya otomotiv gibi diğer sektörlerin desteğiyle olacak. Dolayısıyla çelik üreticileri ihracat satışlarına ilgi göstermeye devam edecek,” dedi.
Fiyatlara bakıldığında, Çin'de üretim kesintileri beklendiği için Çinli tedarikçilerin çoğu 2023 yılının Aralık ayında görülen fiyat yükselişinin 2024'ün ilk çeyreğinde devam edeceğine inanıyor. Fakat küresel resesyon, üretim kesintilerinin yerine getirilmemesi veya planlanandan az olması piyasayı etkileyebilir ve bu durum fiyatların 2024 yılının ortasından itibaren yine daha düşük seviyelerde yer almasına neden olabilir. Çinli çelik üreticilerinden biri, “2024 yılında Çin'in çelik ihracatının bu yıl için tahmin edilen 90 milyon mt'a ulaşmasını beklemiyoruz. Gerçekçi olacak olursak, 2024 yılında Çin'in çelik ihracatının bir miktar yavaşlaması bekleniyor ama bu 5-10 milyon mt'u geçmeyecek. Sıcak rulo sac ihracatı aynı şekilde devam edecek," şeklinde konuştu.
Öte yandan piyasa tahminleri ABD Merkez Bankası’nın 2024 yılının ortasında veya öncesinde faiz oranlarını düşüreceği ve bunun sonucu olarak dolar likiditesindeki artışın gelişmekte olan ülkelerde çelik talebini artıracağı yönünde.
2024 yılı çelik üretim beklentilerine bakıldığında, Çin hükümeti üretim kısıtlamalarına ilişkin herhangi bir açıklama yapmadı. Dolayısıyla Çinli üreticiler kapasite kullanım oranlarını maksimuma çıkartıp ancak yerel yönetimlerden hava kalitesinin iyileştirilmesine yönelik kısa süreli tedbirler açıklanırsa düşürecek.
