Uluslararası İnşaat Demiri İhracatçıları ve Üreticileri Birliği'nin (IREPAS) yayımladığı kısa vadeli görünüm raporunda, ABD’nin çelik ithalat vergilerinden mayıs ayı boyunca muaf tuttuğu Avrupa Birliği (AB), Kanada ve Meksika’nın muafiyetini 1 Haziran tarihinde sonlandırmasının ardından küresel uzun mamul piyasalarında istikrar beklendiği ifade ediliyor. 232. Madde soruşturmasının getirdiği ticari önlemlerin artık AB, Türkiye, Kanada ve Meksika için aynı olduğu, fakat piyasadaki belirsizliğin henüz tamamen ortadan kalkmadığı belirtiliyor.
ABD 2018 yılında 2017 yılına kıyasla daha fazla çelik ithal edebilir
ABD’ye 2018 yılında ulaşacak ithal çelik miktarının 2017 yılına kıyasla daha fazla olması yüksek bir olasılık gibi görülüyor. 1 Haziran tarihinden itibaren, ABD’li çelik tüketicileri ithal çelik için %25 daha fazla ödemeye razı oldukları görülüyor. Kanada, AB ve Meksika’daki tüm çelik üreticileri ABD’deki müşterilerine FOB bazındaki fiyatlarına %25 eklemekten başka çareleri olmayacağını çoktan belirtmişti ve henüz bir siparişin iptal edildiği duyulmadı. ABD’li çelik tüketicileri ithal çeliğe daha fazla ödüyor ve kendi nihai ürünlerinde rekabet güçleri azalıyor. NAFTA bölgesindeki serbest ticaret çelik üretim kapasitelerinin etkin kullanılmasını sağlıyordu. Görünen o ki NAFTA görüşmelerinin başarısızlığı önümüzdeki dönemde kendiliğinden etkisini gösterecek. IREPAS, bu yeni durumun çelik fiyatlarında artışa neden olacağını ve bazı arz sıkıntıları ile sevkiyat gecikmelerini beraberinde getireceğini belirtiyor.
ABD’nin getirdiği vergiler kendi tüketicileri dahil herkesin kaybetmesiyle sonuçlanacak
IREPAS raporunda, 232. Madde soruşturmasının getirdiği vergilerin sonucunda kazanan tarafın kısa vadede sadece ABD’li çelik ve alüminyum üreticileri olacağına ve ABD’li tüketiciler dahil tüm tarafların bu durumdan olumsuz etkileneceğine işaret ediliyor. Buna göre, kararın bedelini Amerikalı vergi mükellefleri ve tüketiciler ödeyecek. Kanada, Meksika ve AB, Dünya Ticaret Örgütü’ne söz konusu vergilere karşı olduklarını beyan ederken, Meksika şimdiden misilleme denebilecek karşı önlemler uygulamaya başladı. Bu ay içerisinde AB ve Kanada’nın da Meksika’nın izinden gitmesi bekleniyor.
Önümüzdeki dönemde ABD’li çelik üreticilerinin fiyat yükseltmesi bekleniyor
ABD çelik piyasasında geçtiğimiz birkaç aydır talep aynı seviyede, fakat özellikle bazı bölgelerde belirli ürünler için arzın kısıtlı olduğu görülüyor. IREPAS raporuna göre, AB ve Meksika’dan yapılan çelik ithalatında %25 vergi olması sebebiyle, ABD iç piyasasında yüksek tonajlı sipariş vermek isteyen müşterilere yapılan fiyat teklifleri ithal mamul fiyatlarından daha düşük seviyelerde. Artık şartlar eşitlendiği için, ABD’li çelik üreticilerinin fiyatlarını ithal tekliflerle ya aynı seviyede ya da biraz daha yüksek tutacak şekilde düzenlemeleri bekleniyor. O zamana kadar, piyasada belirsizlik devam edecek gibi görünüyor ve alıcılar uzun vadeli plan yapmaktan uzak duruyor.
AB, Meksika ve Kanada ile eşit şartlarda yarışmak Türk üreticileri rahatlattı
ABD hükümetinin nihai kararı mayıs ayı boyunca ithalat vergisinden muafiyet elde edemeyen Türk çelik üreticilerini rahatlattı. Avrupa, Meksika ve Kanada ile aynı koşullara sahip olan Türk çelik üreticilerinin rekabet şansı artacak ve bu durum onları tekrar ABD ithalat piyasasına geri getirecek. Ayrıca, Türk çelik üreticileri hurda piyasasına da geri dönecek. Daha önce de belirtildiği gibi, ABD iç piyasasında inşaat demiri satış fiyatlarının önümüzdeki birkaç hafta içerisinde daha da yükselmesi bekleniyor. Bu durum küresel hurda fiyatlarında ve ardından Türk ve Avrupalı çelik üreticilerinin üretim maliyetleri üzerinde baskı oluşturabilir. Ayrıca, geçtiğimiz yıl grafit elektrot fiyatlarında gözlenen ani artışların üretim maliyetlerini ve çelik fiyatlarını artırdığı gibi, bu durum çelik fiyatlarında artış olasılığına bağlı olarak görünür çelik talebini yükseltebilir.
Trump hükümetiyle her şey mümkün olduğu için alıcılar önce beklemeyi tercih ediyor
Küresel uzun çelik piyasasında ABD’nin çelik ithalat vergisini Kanada için azaltabileceğine yönelik güçlü söylentiler mevcut. Trump hükümetiyle her şey olası olduğu için, müşteriler nereden çelik ithal edecekleri konusunda etraflıca düşünüyor.
Arz fazlasındaki yavaşlama karşısında fiyatlar dibi görebilir
Piyasanın %25 oranındaki verginin üstesinden gelip gelemeyeceği belirsiz. IREPAS raporunda, fiyatların yükseldiği, arzın daraldığı bir senaryo mümkün olduğu gibi piyasada tam tersinin de yaşanabileceği belirtiliyor. Son dönemde global piyasalardaki arz fazlasının yavaşladığı belirtilirken, fiyatların da dibi görmüş olma ihtimalinin yüksek olduğu dile getiriliyor.
AB’nin koruyucu vergi soruşturması da belirsizliği artırıyor
Diğer yandan, AB’nin yürüttüğü koruyucu vergi soruşturmasına dair de kafa karışıklığı yaşandığı gözleniyor. AB’nin de ithalata ihtiyacı olduğu belirtilirken, AB yetkililerinin kararlarının domino etkisi yaratabileceğinin farkında oldukları ve kendileri gibi ithalata bağımlı olan Türkiye’de de benzer kararların görüldüğü aktarılıyor.
Her şeye rağmen üçüncü çeyrek görünümü tatmin edici
Son dönemde küresel uzun çelik piyasasındaki rekabetin mütevazı ve makul olduğu belirtiliyor. Bazı bölgelerde, sonuçlarını tahmin etmesi güç olan 232. Madde önlemlerinden kaynaklı belirsizlik nedeniyle bir miktar dalgalanma olsa da piyasanın çoğunlukla istikrarlı olduğu gözleniyor. Tüm bunlarla birlikte, IREPAS’a göre üçüncü çeyrek görünümü tatmin edici.
