Alaşım Elementleri


Karbon (C): Karbon çeliğin özelliğini belirleyen en önemli elementtir. Karbon oranının yükselmesi ile çeliğin sertliği ve dayanımı artar. Bunun yanında elastikiyet, dövülme, kaynak yapılabilme ve talaşlı işlenebilme özellikleri düşer. Sertlik artışında belirleyici element olduğu için soğuk iş takım çeliklerinde yüksek oranda bulunurlar.

Krom (Cr): Krom çelikte karbür yapıcı bir elementtir. Çeliğe yüksek aşınma dayanımı sağlar. % 13’den fazla ilavelerde korozyon dayanımı artar. Bu yüzden paslanmaz çeliklerde kullanılır. Çeliğin kaynaklanabilirliği artan krom miktarı ile azalır. Çelikte Cr23C6 (KYM) veya Cr7C3 (Hegzagonal) karbürü şeklinde yer alır.

Molibden (Mo): Ferrit yapıcı bir elementtir. Manganın etkisini ortadan kaldırır. Östenizasyon sıcaklığını yükseltir. Temperleme direncini arttırır. En önemli özelliği yüksek sıcaklık mukavemetini ve aşınma dayanımını arttırmasıdır. Karbür yapıcı bir elementtir. Mo2C şeklinde sertliği yüksek karbür oluşturur.

Wolfram (W): Molibdene benzer bir etkisi vardır. Karbür yapıcı bir elementtir. Östenit tane boyutunu küçültür ve yüksek sıcaklıkta östenitleme de tanelerin büyümesine engel olur (%1.60). W olduğu yerde yüksek aşınma direnci vardır. Yapıda yüksek aşınma dayanımlı W2C (Hegzagonal), WC (KYM) karbürlerini oluşturur.

Vanadyum (V): Karbür yapıcı bir elementtir. Yüksek sıcaklık mukavemetini arttırır. Yapıda VC (KYM) karbürü olarak yer alır ve tane sınırlarına yerleşir. Yüksek sıcaklığa çıkıldığında tanelerin büyümesine engel olur. Oluşturduğu karbür en yüksek sertliğe sahiptir.

Nikel (Ni): Çelikte karbür oluşturmaz. Çeliğin tokluğunu arttırır. Krom ile birlikte korozyon dayanımını arttırır. Plastik kalıp çeliklerinde parlatılabilirlik özelliğini arttırır. Tokluğu arttırdığı için sementasyon çeliklerinde ilave edilir.

Mangan (Mn): %1 in altında mangan çelikte deoksidan olarak dökümden gelir. %1 in üstünde mangan içeren çeliklerde maksimum sertliğe düşük östenitleme sıcaklığında ulaşılabilir. (Dönüşüm sıcaklığını aşağılara düşürür. Bu yüzden mangan içeren çeliklerde çarpılma riski daha azdır. Mangan nikel gibi tokluğu arttırır, derin sertleşebilirliği sağlar.

Silisyum (Si): Silisyumda mangan gibi demir cevherinden geldiğinden çelikte mevcuttur. Silis çelik üretimi esnasında deoksidan olarak kullanılır.

Kobalt (Co): Çeliğin sıcaklığa mukavemetini arttırır. Bu yüzden sıcak iş çeliklerinde ve yüksek hız çeliklerinde kullanılır. Karbür oluşturmaz ama karbon atomlarının yerini tutarak matrisde çözünür. Yüksek hız çeliklerinin martensitik yapısını kuvvetlendirerek sertliği ve sıcak sertliği sağlar.

 

Çelik ürün ve tedarikçilerine hemen ulaşmak, fiyat teklifi almak için tıklayın.