8 Kasım Perşembe günü İstanbul'da düzenlenen 13. SteelOrbis Çelik Konferansı - "Çelik Piyasalarında Yeni Ufuklar"'da konuşan Türkiye Çelik Üreticileri Derneği Genel Sekreteri Dr. Veysel Yayan, 2018 içinde dünya çelik sektöründe göstergelerin olumlu olduğunu ve bunun çoğunlukla Çin’den kaynaklı olduğunu söyledi. Yayan, yılın ilk dokuz ayında dünya ham çelik üretimi %4,7 büyürken, Çin’in ham çelik üretimindeki artışın %6,1 olduğunu belirtirken, diğer hızlı gelişen ülkelerin %20 ve üzerinde büyüme gösteren İran ve Vietnam olduğunu ekledi.
Yayan 2017 yılında yıllık %13,2 artışla 37,5 milyon mt olan Türkiye ham çelik üretiminin bu yılın ilk dokuz ayı itibarıyla 28 milyon mt seviyesinde gerçekleştiğini söyledi. Bu yılın tamamında ham çelik üretiminin önceki yıla göre düşebileceği yönünde göstergeler bulunduğunu çünkü tüketimin çok gerilediğini ifade etti. Kapasite kullanım oranlarında mütevazi bir iyileşme olduğunu söyleyen Veysel Yayan, 5 yıldır aynı noktalarda seyreden kapasite kullanım oranlarının yurt içindeki talebin yetersizliğinden değil, ithalatı teşvik eden dış ticaret politikasından kaynaklandığını dile getirdi.
Yayan, yassı çelik üretiminde iyileşme görüldüğünü, “daha sağlıklı, sanayinin ihtiyaçlarını karşılayabilecek bir yassı üretimine” doğru ilerlendiğini söyledi. Ağustos ve eylül aylarında nihai mamul üretiminde gerileme görülse de, yassıda daha mütevazi bir düşüş, uzun ürünlerde ise daha keskin bir düşüş görüldüğünün altını çizdi. Yassı ürün üretiminde kapasite kullanım oranlarına bakıldığında, 2015 yılında %44, 2018 yılında ise %70 seviyelerinin görüldüğünü belirten Yayan, bu seviyeler Türkiye açısından başarı sayılabilecek olsa da dünya standartlarında hala gidilmesi gereken çok yol olduğunu sözlerine ekledi. Kapasite kullanım oranlarının bu seyrinin düşük kapasiteyle üretim yapan elektrik ark ocaklarından kaynaklandığını, tam kapasiteyle üretim yapan entegre tesislerin zaman zaman %100’ün üzerinde kapasite kullanımına ulaştıklarını ifade eden Yayan, uzun ürün kapasitelerinde şu an için bir sorun olmadığını söylerken “ancak kapasite kullanım oranlarında geriye gidiş söz konusu” dedi.
Son gelişmelerin ithalatta gerilemeye yol açtığını söyleyen Yayan, ithalatın toplam tüketim içindeki payının yılın ilk dokuz ayında %47,4 seviyesinde yer aldığını, ihracatın ithalatı karşılama oranının ise %121 olduğunu belirtti.
ABD ve AB tarafından uygulanan önlemler başta olmak üzere dünya genelinde yükselen korumacılığa da değinen Yayan, “Dünya çelik ticareti torpilleniyor, bu da serbest ticareti torpilliyor. Türkiye ABD’ye çelikte reaksiyon gösteremeyeceği için otomotiv ve cep telefonunda vergiyi artırdı. Amerikalılar, hatta nispeten AB de, serbest ticareti, kendi lehlerine olduğu sürece savunuyorlar. En ufak bir şekilde kendileri olumsuz etkilenince hemen tedbir alıyorlar." dedi.
Veysel Yayan sözlerini şöyle sonlandırdı: “Bu kadar açık vererek Türk ekonomisin devam etmesi mümkün değil, gerçekçi olmak lazım. Bu parayı hiçbir yerden bulamasınız kredibiliteniz kalmaz, kimse teyit vermez. Bunu bir kere iki kere yaşarsınız ama sürdürülebilir değil. Kimse karşıdakinin durumunu istismar etmeden paydaş anlayışıyla yurt içinde ihtiyaçlara cevap vermek mecburiyetindeyiz. Alışkanlıklarımızla değil şartların gereklerine göre üretim yapmak zorundayız. Yeni ürünleri üretmek mecburiyetindeyiz. Çelik sektörü olmadan bu ekonominin başarılı olamayacağını kabul ederek yatırımlarımızı yönlendirmek zorundayız. Türkiye büyümeye devam edecek. Sorunları algılayışımızdaki eksiklikleri keşke böyle sıkıntı yaşayarak değil de daha önceden giderebilsek. Çelik sektörünün de bunların aşılmasına katkıda bulunacağına inanıyorum.”
