EUROFER Ekonomik Araştırma ve Piyasa Analizi Direktörü Alessandro Sciamarelli ile 2022 yılında çelik sektörünün karşı karşıya kaldığı zorluklar ve 2023 yılına yönelik beklentilere ilişkin görüşlerini SteelOrbis ile paylaştı.
Rusya’nın Ukrayna’yı işgalinin etkileri, devam eden tedarik zinciri sorunları, artan enerji ve emtia fiyatları ile oldukça yüksek enflasyonist baskılar sonucu AB’nin 2022 yılı gayri safi milli hasılasına yönelik tahminler daha da aşağı çekildi. Yılın ilk yarısındaki pozitif gelişmeler sayesinde 2022 yılında ekonomik resesyon gerçekleşmedi fakat AB ekonomisi ve sanayisini en azından 2023 yılının ilk çeyreğinde etkilemeye devam etmesi beklenen enerji krizinden dolayı yılın tamamına yönelik tahminler belirgin bir aşağı yönlü revizyona uğradı. Sonuç olarak AB’de gayri safi milli hasılanın 2022 yılında %3,3 artması, 2023 yılında ise bölgenin iki büyük ekonomisi Almanya ve İtalya’nın hafif de olsa resesyon yaşaması sonucu yalnızca %0,3 artış kaydetmesi bekleniyor. 2020 yılında AB ekonomisi pandemi sebebiyle 2013 yılından beri ilk kez ve en sert resesyona tanıklık etmiş, %6 gerilemişti. 2021 yılında ise AB’nin reel gayri safi milli hasılası, Covid-19 salgınına yönelik önlemlerin çoğunlukla kaldırılması sonucunda ekonomi ile sanayide gözlenen toparlanma ve hizmet sektörünün kısıtlı katkısı sayesinde %5,3 yükseldi.
Sanayi sektörlerinin yılın ilk yarısında gösterdiği performans ve pandemiden sonra piyasaya tüm hızıyla dönen hizmet sektörünün çabaları sonucu, 2022 yılında AB’de ve tüm 27 üye ülkede, aynı zamanda ABD ve İngiltere gibi diğer gelişmiş ülkelerde gayri safi milli hasıla büyüme kaydedecek. Ukrayna’daki savaşa ve enerji krizine rağmen AB ekonomilerinin, yılın ikinci yarısında teknik resesyon görülse de 2022 yılında büyüme kaydetmesi bekleniyor.
Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin neden olduğu ciddi aksaklıklara ve zayıflayan talebe rağmen 2022 yılının ikinci çeyreğinde çelik kullanan sektörlerin üretimi %5,7 ile ardı ardına altıncı kez yıllık bazda büyüme kaydetti ve büyüme, %4,9 olan ilk çeyreğe kıyasla hız kazandı. Bu durum, sanayinin pandemiden kaynaklanan gerilemenin ardından çok güçlü bir şekilde toparlanmaya başladığı 2020 yılının üçüncü çeyreğinden bu yana görülen olumlu görünümün devamı olarak değerlendirilebilir. Buna karşılık, 2022 yılının ikinci yarısında, çelik kullanan sektörlerde toplam üretimin Ukrayna'daki savaşın yanı sıra yükselen üretim maliyetleri ve azalan üretimi beraberde getiren artan enerji fiyatlarından önemli ölçüde etkilenmesi bekleniyor. Çelik kullanan sektörlerin toplam üretimi 2020 yılında Covid-19 salgınının etkisiyle %10,2 gibi sert bir gerileme kaydetmesinin ardından 2021 yılında %8,4 arttı ve 2022 yılında da ilk iki çeyrekteki olumlu gelişmeler sayesinde %1,9 artması bekleniyor. Bu pozitif beklentide inşaat, makine mühendisliği ve nakliyat sektörlerindeki olumlu görünüm etkili olurken, tedarik zinciri kesintilerinden dolayı ardı ardına üç çeyrek boyunca gerileyen otomotiv sektörünün yılın ikinci çeyreğine pozitif bir giriş yapması da rol oynadı.
Devam eden enerji krizi ve hem ekonomik hem sektörel görünümün hızla kötüye gitmesi önümüzdeki çeyreklerde de ekonomik büyümeyi olumsuz etkileyecek gibi görünüyor. Çelik Ağırlıklı Sanayi Üretiminin (SWIP) 2022 yılının son çeyreği ile 2023 yılının ikinci çeyreği arasında gerilemesi bekleniyor. Kış ayları genel olarak sanayi ve ekonomi için nispeten zorlu geçiyor ve hafif bir gerileme öngörülüyor.
Yaz boyunca Ukrayna'daki savaş ve artan enerji fiyatları gibi devam eden ve kötüye giden olumsuz faktörler nedeniyle küresel piyasa görünümü hızla bozuldu ve bu yüzden 2023 yılı için üretim tahminleri revize edildi. Bu kapsamda SWIP’te, AB ekonomileri arasında farklı seyirler gözlenecek olsa da, %0,9’luk bir düşüş bekleniyor. Yılın ikinci çeyreğinden itibaren ise, büyük bir belirsizlik ve öngörülmezliğe rağmen sanayi sektörünün iyileşeceği düşünülüyor.
Tedarik zincirinde devam eden sorunlardan kaynaklanan ciddi aksaklıklar, Rusya-Ukrayna savaşının çelik kullanan sektörler üzerindeki etkileri ve genel ekonomik görünümün 2022 yılında görünür çelik tüketimini etkilemesi bekleniyor. Böylece, 2023 yılının ikinci çeyreği dahil görülmesi beklenen çeyreklik gerilemeler sonucunda, görünür çelik tüketiminin son dört yıldır üçüncü kez, daha önceki %1,7’lik düşüş tahmininin üzerinde, %3,5 gerileyeceği düşünülüyor. Görünür çelik tüketiminin mevcut olan ve önümüzdeki yılın ikinci yarısına kadar sürmesi beklenen negatif faktörler sebebiyle (başta Ukrayna’daki savaş ve yüksek enerji fiyatları) 2023 yılında da azalması bekleniyor. Sanayi sektörünün görünümüne ve çelik talebine yönelik genel beklentilerde yüksek bir belirsizlik hâkim ve bu belirsizliğin çelik kullanan sektörlerden gelen talebi de olumsuz etkileyeceği düşünülüyor.