Avrupa Birliği’nin atık sevkiyatı düzenlemesine ilişkin inceleme sonuçlarını 17 Kasım’da açıklaması bekleniyor. AB’nin hurda ihracatına yasak getireceği beklense de, piyasa oyuncularının bu konuda farklı görüşleri mevcut.
SteelOrbis’in görüştüğü kaynaklar, olası bir hurda ihracat vergisinin AB atık işleme standartlarına uymayan ülkelere (çoğunlukla OECD dışı ülkeler) uygulanabileceğini, bu yüzden de Türkiye’nin AB’den yaptığı hurda ithalatında kısa vadede çok büyük bir değişiklik görülmeyebileceğini aktarıyor. Bir tüccar, AB’nin değirmen hurdası, bonus hurda ve busheling hurda kalitelerinin ihracatını kısıtlamaya öncelik verebileceği, böylece Türkiye’ye HMS hurda akışının devam edebileceğini belirtti. Öte yandan, uluslararası bir çelik üreticisi, hurda ihracatının tamamen yasaklanmasının AB’nin elektrik ark ocaklı ve hidrojen bazlı üretime geçilmesini gerektiren karbon salımı hedefleriyle örtüştüğünü ifade etti.
Avrupa Geri Dönüşüm Endüstrileri Konfederasyonu (EuRIC) Başkanı Cinzia Vezzosi, SteelOrbis’e yaptığı açıklamada, ihracata getirilecek herhangi bir kısıtlamanın kademeli olarak uygulanması gerektiğini, çünkü AB’de şu an ihraç edilen hurdayı içerde kullanabilecek bir kapasite bulunmadığını söyledi. “Çelik üreticileri karbonsuz üretime geçişe yatırım yapıyor ama Avrupa’da hurda tüketiminin artması yıllar alabilir” diyen Vezzosi, iç piyasada hurda bulunurluğunun çok fazla artması halinde, “malzemenin değeri azalacak ve hurda toplamadan kâr edilememesi sebebiyle döngüsel ekonomide kesintiler görülecek” şeklinde konuştu. EuRIC Başkanı, “Yerel talebi artırmayı hedeflemeliyiz. Örneğin, çelik üretiminde geri dönüştürülmüş malzeme kullanımını artırmayı deneyebiliriz,” yorumunu yaptı.
Son bir sene içinde, piyasa oyuncuları, AB’nin olası hurda ihracatı yasağı konusunda zaman zaman yorumlarda bulundu. Bazıları hurda ihracatına bazı sınırlamalar getirilmesini isterken, çoğu piyasa oyuncusu ihracatın tamamen yasaklanmasını beklemediklerini ifade etti. Örneğin Feralpi yetkilisi Cesare Pasini, AB’nin hurda ihracatına bazı sınırlamalar getirilmesini desteklerken, EuRIC hurda ihracatının yasaklanmasına karşı çıkıyor. Son IREPAS toplantısında da, panelistler hurda ihracatının önemli bir ticaret kalemi olması sebebiyle tamamen yasaklanmasının küçük bir olasılık olduğunu belirtmişti.
Dünyanın en büyük hurda ihracatçısı olmaya devam eden AB, Eurostat verilerine göre, hurda ihracatı 2020 yılında 17,45 milyon mt olurken, bu yılın ilk yarısında 11,24 milyon mt oldu. Öte yandan, 2020 yılında AB’den 11,93 milyon mt, bu yılın ilk dokuz ayında ise 9,78 milyon mt hurda ithal ede Türkiye’nin olası bir yasaktan en fazla etkilenen ülke olacağı bildiriliyor.
AB’nin yanı sıra, Rusya ve Ukrayna da hurda ihracatındaki kısıtlamaları güçlendirmeyi düşünüyor. Rusya, hurda ihracat vergisini 70€/mt’dan 100€/mt’a çıkarmayı planlarken, Ukrayna da mevcut ihracat vergisini 58$/mt’dan 200$/mt’a yükseltmenin yollarını arıyor.
